Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı Ali Çandır, Antalya, Isparta ve Burdur illerinden oluşan Batı Akdeniz Bölgesi’nin ‘2003-2014 Döneminde Kamu Yatırımları ve Gelirleri İçerisindeki Paylarına İlişkin Değerlendirme Raporu’ sonuçlarını açıkladı.
BAGEV Başkanı Ali Çandır, BAGEV Yönetim Kurulu üyeleri İbrahim Solak ile Banu Okan Kavukçu ile Ekonomi Muhabirliği Derneği (EMD) üyeleri ile bir araya geldi. Buluşmada, BAGEV’in, Maliye ve Kalkınma Bakanlıkları verilerine göre hazırladığı rapor ekonomi muhabirleriyle paylaşıldı. Toplantıda, ’Bölgenin 2003-2014 Döneminde Kamu Yatırımları ve Gelirleri İçerisindeki Paylarına İlişkin Değerlendirme Raporu’ sonuçları açıklandı.
Türkiye’de yapılan kamu yatırımlarının Batı Akdeniz Bölgesi’ne yeterince yansıtılmadığını savunan Çandır, "Antalya, Burdur ve Isparta’nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi’ne yeterince yansıtılmadığı, üreten ve ürettiğinin karşılığında ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlayan bölgenin hak ettiğini alamadığı görüldü" dedi. Rapora göre Batı Akdeniz Bölgesi’nin 2003-2014 dönemi içerisinde, vergi gelirleri, vergi dışı gelirler, sermaye gelirleri, alınan bağış ve yardımlar ile alacakların tahsilatlarından oluşan toplam geliri 41,9 milyar TL olduğunu ifade eden Çandır şunları kaydetti:
"11 yıllık dönem dikkate alındığında ise bölgeye 2003-2014 arasında yapılan kamu yatırımlarının toplam tutarı ise 5,8 milyar TL oldu. Bu veriler ışığında 2003-2014 yılları arasında Batı Akdeniz Bölgesi’nin kamu bütçesine sağladığı gelir ve bu bütçeden kamu yatırımları şeklinde almış olduğu paylar analiz edildiğinde, bölgenin hak ettiği yatırımları alamadığı göze çarpmaktadır. Zira söz konusu dönemde bütçeye gelir olarak 41,9 milyar TL katkı sağlayan Batı Akdeniz, sadece 5,8 milyar TL kamu yatırımı ile verdiğinin oldukça altında bir geri dönüş elde edebilmiştir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlayan Batı Akdeniz’in kamudan alacaklı konumda olduğu söylenebilir ki bölge, 2003-2014 döneminde gelir olarak sağladığı tutarın sadece yüzde 13,8’ini kamu yatırımı olarak geri alabilmiştir. Bir başka açıdan değerlendirildiğinde, bölge ekonomiye 7 birim katkı sağlayıp, 1 birim kazanç elde edebilmiştir."
2003-2014 yılları arasında toplam ülke gelirlerin yüzde 1,5’ini sağlayan Batı Akdeniz Bölgesi’ndeki gelir artış hızının Türkiye genelinin üzerinde gerçekleştiğini ifade eden Çandır, bölgenin 2003-2014 yılları arasında gelir artış hızının yüzde 437 iken, Türkiye genelinde bu hızın yüzde 326 olduğunu söyledi.
"ANTALYA BATI AKDENİZ’İN LOKOMOTİFİ"
Gelirleri il bazında değerlendiren Çandır, "11 yılda en fazla gelir 36,2 milyar TL’lik tutarla Antalya tarafından sağlandı. Antalya’nın bölge geliri içerisindeki payı 2003 yılında yüzde 80 iken, bu pay 2014 yılına gelindiğinde yüzde 88’e ulaştı. Buna karşın hem Burdur’un hem de Isparta’nın bölge geliri içindeki paylarında düşüş yaşandı. 2003 yılında Batı Akdeniz Bölgesi’ne yapılan kamu yatırımlarının tutarı 207 milyon TL iken 2014 sonunda bu rakamın yüzde 300’lük artışla 837 milyon TL’ye ulaşması bekleniyor" diye konuştu.
"KAMU YATIRIMLARINDA EN FAZLA PAY EĞİTİME"
Rapora göre, Batı Akdeniz Bölgesi’nde 11 yılda eğitim alanında 1 milyar 55 milyon liralık kamu yatırımı gerçekleştirildi. Bunu sırasıyla 878 milyon lirayla ulaştırma-haberleşme, 834 milyon lirayla tarım, 554 milyon lirayla sağlık, 221 milyon lirayla da enerji sektörleri aldı.
Bölgede en fazla kamusal yatırımı çeken il gelirde olduğu gibi Antalya oldu. 2003 yılında Antalya’ya yapılan kamu yatırımı tutarı 173,1 milyon TL iken 2014’e gelindiğinde bu rakam 637,3 milyon TL’ye ulaştı.
Isparta’da 2003 yılında 26,4 milyon TL olan kamusal yatırım miktarı 2014’te 106,3 milyon TL’ye ulaşırken, Burdur’da ise 2003’te 7,4 milyon TL olan kamusal yatırım tutarı 2014’e gelindiğinde yaklaşık 13 katlık bir artışla 93,3 milyon TL’ye yükseldi.
Batı Akdeniz, Türkiye’de yapılan toplam kamu yatırımlarından aldığı yüzde 1,49’luk payla 26 bölge içerisinde 17’nci sırada yer aldı.
İl bazında değerlendirme yapıldığında ise Antalya 7’nci, Isparta 63’üncü, Burdur 68’inci sırayı aldı.