İlçeye 30 kilometre uzaklıkta bulunan Çırpılar Köyü’nde yaşayan çiftçi İsmail Tezcan, iki yıl önce internette Birleşmiş Milletler’in 2013’ü ’Kinoa Yılı’ ilan ettiğini okuyunca, merak edip bu bitki türü hakkında bilgi toplamaya başladı. Tam bir besin deposu olduğunu öğrendiği bu bitkiyi Tezcan, ilk olarak geçen yıl deneme amaçlı elma bahçesindeki ağaçlarının arasında ekti. Olumlu sonuç alınca da bu yıl 200 dönümlük tarlasına Kinoa ekti. Tezcan, bin metre yükseklikte, her ekimde, bol oksijenli ortamlarda daha fazla verim alınan ve sulama gerekmediği için kıraç arazide de yetiştirilebilen Kinoa’nın Türkiye’de pek bilinmediğini söyledi.
BESİN DEPOSU
Protein değeri yüksek olan Kinoa’nın 1 kilogramının 10 kilogram ete eş değer olduğundan dünyayı açlıktan kurtaracak bitki olarak anıldığına dikkati çeken Tezcan, "NASA’da bu gıdayı astronatların yanına gıda olarak koyduğunu öğrendim. Protein açısından çok güçlü olmasının yanı sıra tüm aminoasitleri, A, B, C, D, E ve K vitaminleri içeriyor. Lif oranı çok yüksek. Ayrıca, magnezyum deposu olduğu için adet sancıları, ödem, şişlik, yüksek tansiyon problemi gibi bir çok hastalığa iyi geliyormuş. Dokuları yenileyip, yaşlanmayı da geciktirdiği söyleniyor. Bizim burası yayla, Kazdağları’nın havası var. Alternatif bir ürün aradık ve bunu bulduk. Geçtiğimiz yıl eski usul elle ekimini yaptık. İyi netice alınca, bu yıl makine ekipmanlarıyla ekimini yaptık" dedi.
İstanbul’daki bir firmanın Kinoa’yı kilosu 20 liraya aldığını duyup, irtibata geçtiğini de belirten Tezcan, "Ülkemizde pek bilinmese de Kinoa’nın yetiştirilmesi ve tüketimi dünyada giderek yayılıyor. Salatalarda, pilav ve çorbalarda kulanılan Kinoa’nın ülkemizde de üretiminin giderek artacağını düşünüyorum" diye konuştu.
KİNOA NEDİR?
Kinoa, Latin Amerika’da 7 bin yıl önce İnkalar tarafından yetiştirilmiş bir tahıl türü. Güney Amerika’nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesinde yetişiyor. İnka Uygarlığı İspanyol istilasıyla yok edilmeye çalışılınca kedi pençesi, mantar türleri gibi pek çok faydalı bitkiler de yok edilmiş. Kinoa da bu yararlı bitkilerden sadece biri. Kinoa yok edilmeye çalışılsa da hiçbir zaman kullanımının önüne geçilememiş. Kinoa bir dönem Güney Amerika halkı İnkalar’ın en önemli besin kaynağıymış. Hatta ilk hasadı imparator tarafından yapılacak kadar manevi değeri yüksek bir tahıl. Modern tıp kinoayı uzun ve sağlıklı yaşayanları inceleyince daha da yakından tanıdı.