Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı etkinlikleri kapsamında, Eskişehir Valiliği ve Kültür Konseyi Derneği tarafından ortaklaşa düzenlenen “Dünya Uygarlığı içinde Türk Uygarlığı Tarih ve Dil Meseleleri” kurultayının devamı olan toplantı Anemon Otel’de yapıldı.
Toplantıya; Vali Güngör Azim Tuna, Kültür Konseyi Derneği Başkanı Dr. Metin Eriş, Türkiye- Kırgızistan- Kazakistan-Özbekistan-Ukrayna (Kırım)-Rusya Federasyonu (Tataristan/Başkurdistan/Çuvaşistan/Yakutistan)-Azerbaycan-Bulgaristan-Romanya ve Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden izleme komitesine seçilen yaklaşık 25 bilim adamı katıldı.
Türk dünyasını oluşturan ülkeler arasındaki gönül birliğine büyük önem verdiklerini kaydeden Vali Tuna, komite üyelerini Eskişehir’de ağırlamaktan onur duyduklarını ifade etti. Türk dünyasının gönül birliği için bir araya geldiklerini belirten Vali Tuna, toplantının hayırlara vesile olmasını diledi.
Güzel bir iş üretmenin yanında, o işin sürdürülebilir olmasını sağlamanın önemli olduğunu vurgulayan Vali Tuna, konuşmasına şu sözlerle devam etti:
“Kültür Başkentliği sürecinde dünya küresinin önemli bir bölümüne yayılmış Türk dünyası ile geniş bir iletişim ağı kurarak entelektüel anlamda kültürel etkileşimi gerçekleştirdik. Ancak yapacağımız işin etkisi 1-2 yılla sınırlı kalmamalıdır. Biz de ecdadımız gibi “ebed müddet” diyerek Kültür Başkentliği ile bir çınar ağacı diktik. Bu ağacın dallarının geleceğe uzanması için evvela tarihimizi doğru okumak gerekmektedir. Yine Türk dünyasında ortak bir gelecek istiyorsak, önce ortak geçmişimizi, tarihimizi çocuklarımıza iyi anlatmamız gerekmektedir. Bu bakımdan Tarih ve Dil Meseleleri Kurultayı’nda alınan kararların tatbiki ve bu kararların uygulamaya yön vermesi, bu hususta ortak bir strateji geliştirilmesi hayati önem arz etmektedir. Ortak tarih, ortak yazı dili ve dilin önemli ürünleri olan atasözleri ve deyimlerin ortak yönlerinin ortaya dökülmesi “birlik” idealinin tam anlamıyla hayat bulması için önemlidir. Bugün gündemde olan konulardan biri olan ortak atasözleri ve deyimler, Türk dünyasının gönlünden geçenleri gün yüzüne çıkarır aslında. Nitekim Türkiye Türkçesinde “Nerde birlik, orda dirlik” atasözü, mesela Azeri Türkçesinde “Birlik hardadı, dirlik ordadı” şeklindedir. Yine mesela Kazan Türkçesinde “Birlik tirliktir” şeklindedir. Kırım Türkçesinde ise “Kayerde birlik, o yerde tirlik”, yine mesela Kırgız Türkçesinde “Tiriliktin küçü birlikte” şeklindedir. Farklı seslerle, fakat aynı ahenkle birliğe davet eder atasözlerimiz. Türk dünyası her türlü ötekileştirmeyi, ayrımcılığı bertaraf eden ve birliğin, kenetlenmenin tarafında olan bir erdem medeniyetidir. Ve bu erdem medeniyetinin ortak tarih, kültür ve değerlerine yönelik, geleceği kucaklayan çalışmalar gerçekleştirme azim ve gayretimiz devam etmektedir. Bu azim ve gayretimizin bir ifadesi olan “Dünya Uygarlığı İçinde Türk Uygarlığı: Dil ve Tarih Meseleleri” kurultayı geçmişle gelecek arasında ümit kapımızı açık tutmaktadır.”
Kültür Konseyi Derneği Başkanı Dr. Metin Eriş ise, 2013 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti olan Eskişehir’in bu misyonunu başarıyla tamamladığını ve birçok ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılara ev sahipliği yaptığını söyledi. Haziran ayında Eskişehir’de “Dünya Uygarlığı içinde Türk Uygarlığı Tarih ve Dil Meseleleri” kurultayını gerçekleştirdiklerini söyleyen Eriş, bugün yapılacak olan toplantıda şimdiye kadar yaptıkları çalışmaları değerlendireceklerini belirtti.
Açılış konuşmalarının ardından, kurultayda oluşturulan Dil, Edebiyat ve Tarih Grubu İzleme Komitesi üyeleri, tek tek söz alarak şimdiye kadar yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.