Endonezya kültüründe ‘’Pasung’’ adı verilen tedavi yönteminde, psikolojik rahatsızlığı olan kişiler ya aileleri tarafından yada toplumsal ve dini ‘’tedavi kurumları’’ gözetiminde zincire vurulmuş halde insanlık dışı koşullarda bir yaşam sürdürüyorlar.
İnsan Hakları aktivisti Yeni Rosa Damayanti “Pasung”u anlatırken ‘‘Pasung’un bir çok şekli var. Aileler psikolojik rahatsızlığı olan yakınlarını ya bahçedeki bir barakada yada bir ağaç kütüğüne zincirle bağlı olarak tutuyorlar. Hiç bir yere hareket edemeyen bu hastalar her türlü ihtiyacını iki metre çaplı bir alanda görmek zorundalar. Bir başka yöntemde de aileler hastalarını ‘ruhani iyileştiricilere’ yada kurumlara gönderiyorlar ki hastalara buralarda daha da kötü davranılıyor’’ diye konuştu.
Pasung 40 yıldır yasak ama...
Pasung geleneğinin Endonezya makamlarınca 1977 yılından beri yasaklanmış olmasına karşın Endonezya’da hala açık olarak uygulanmasına göz yumulduğu belirtilen İnsan Hakları İzleme Örgütü raporunda 250 milyon nüfuslu ülkede psikolojik rahatsızlığı bulunan hastalar için sadece 48 tedavi kurumunun bulunmasının Pasung geleneğinin devam etmesinin nedenlerinden biri olabileceği vurgulandı.
‘‘Şeytan işi’’
Endonezya halk inanışına göre psikolojik hastalıklar ailelerin yaptıkları kötülükler nedeniyle üzerlerine çektikleri ‘‘şeytanın işi’’ olarak değerlendiriliyor. Pasung geleneği hem Müslüman hem de Hristiyan inanç grupları arasında kabul görüp uygulanıyor.
Cianjur bölgesinde Kampung ChiRanjang isimli özel dini bir tedavi merkezi işleten ruhani iyileştirici Haji Hamdan Saiful Bahri kendisine gönderilen 13 yaşındaki bir çocuğun hastalığını nasıl teşhis ettiğini anlatırken ‘‘Hastalığının ne olduğunu anlayabilmek için başına, ayaklarına, göğsüne dokunarak röntgenini çektim. Bağırmaya başladı. Anladım ki depresyonu var’’ diyor. Hastanın taburcu edilme yöntemi de bir o kadar keyfi. Haji Hamdan Saiful Bahri hastaları pazara götürdüğünde yada futbol oynarlarken üşümeleri halinde hastanın iyileşmiş olduğunu anladığını söylüyor.