Dünyanın sanayileşmiş en büyük 7 ülkesi ve AB'yi bir araya getiren dışişleri bakanları düzeyindeki G7 toplantısı, İtalya'da başladı. Toplantı kapsamında, aralarında Türkiye'nin de olduğu ülkelerle Suriye oturumu gerçekleşti.
ABD'DEN RUSYA'YA: SEÇMEK ZORUNDA
Toplantının ardından ABD Dışişleri Bakanı Tillerson, "Rusya biz ve müttefiklerle mi ya da Esad, İran ve Hizbullah'la mı birlikte olacağını seçmek zorunda" dedi. ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, geçen hafta yapılan kimyasal saldırı gibi olayların Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın meşruluğunu ortadan kaldırdığını ve bu nedenle Rusya'nın Esad'a destek vermekten vazgeçeceğini umduklarını söyledi. Moskova'ya hareket etmeden önce konuşan Tillerson, "Bizim için Esad ailesinin hükümranlığının sona ermekte olduğu açık. Rusya hükümetinin Beşar Esad gibi güvenilmez bir ortakla ittifak kurduklarını anlayacağını umuyoruz" dedi. Tillerson ayrıca Rusya'nın Suriye'de kimyasal silahsızlanmanın garantörü olmayı başaramadığını belirterek, ABD'nin Suriye ve Irak'ta önceliğinin DEAŞ'ın yenilgiye uğratılması olmaya devam ettiğini söyledi. Tillerson, Esad'ın elindeki kimyasal silah yığınağının DEAŞ'ın ya da başka grupların eline geçmesine ABD'nin izin vermeyeceğini belirtti.
'ESAD'IN GELECEĞİ OLMAYACAĞI KONUSUNDA HEM FİKİRİZ'
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault Esad'ın geleceğiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Ayrault, "G7 ülkeleri Esad'ın Suriye'nin geleceğinde olmayacağı konusunda ve Suriye ile Rusya'ya yaptırım uygulanacağı konusunda hemfikiriz" dedi. İngiltere’nin Rusya için yeni yaptırımlar getirilmesi önerisi kabul görmedi. Toplantıya ev sahipliği yapan İtalya Dışişleri Bakanı Angelino Alfano, "Suriye konusunda Rusya köşeye itilmemeli" dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye'de Esad rejiminin devam edemeyeceğini belirterek, bir an önce geçiş hükümetinin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Dönem başkanı İtalya'nın Lucca kentinde ev sahipliği yaptığı G7 Dışişleri Bakanları Toplantısı çerçevesinde Suriye konusunda fikirdaş ülkeler özel oturumuna katılan Çavuşoğlu, toplantıdan sonra Türk basın mensuplarına açıklama yaptı.
Çavuşoğlu, Suriye konusunda fikirdaş ülkelerin, Esad rejiminin kimyasal silah kullanması ve ABD'nin müdahalesi sonrası durum değerlendirmesinde bulunduğunu aktararak, "ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, G7 toplantısından sonra biliyorsunuz Moskova'yı ziyaret edecek. Burada Moskova ile konuşulması gereken konuları konuştuk. Artık bu rejimle Suriye'nin devam edemeyeceği aşikardır. Ve bu konuda geçiş hükümetini bir an önce hayata geçirmek gerekir. Suriye'nin geleceğini garanti altına almak için siyasi süreci işletip, ateşkesi tam anlamıyla tüm ülkede sağlamak lazım. Bu arada, terör örgütleriyle de DAEŞ ve El Nusra ile de mücadeleye devam." ifadesini kullandı.
ÇAVUŞOĞLU: MASUM İNSANLARIN ÖLDÜRÜLMEYE DEVAM ETMEMESİ GEREKİYOR
Toplantıda Türkiye'nin görüşlerini aktardıklarını vurgulayan Çavuşoğlu, "Sadece kimyasal silahlarla değil tank ve diğer konvansiyonel silahlarla da rejimin, muhalefeti vurmaya, masum insanları öldürmeye devam etmemesi gerekiyor. Bunun engellenmesi gerekiyor. Çünkü ateşkesten bu yana rejim, sık sık ateşkesi ihlal ediyor. Bombalama yapıyor, tankları, varil bombalarını kullanıyor. Bunların da engellenmesi gerekir." diye konuştu.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, toplantıda Suriye'de diğer riskleri de gündeme getirdiklerini bildirerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Burada özellikle İdlib'e saldırabileceklerini, buna da hazır olmamız gerektiğini vurguladık. Artık, Esad'sız bir Suriye için Rusya'nın da ikna edilmesi gerektiğini de keza vurguladık. Fikirdaş ülkeler, aşağı yukarı bu meyanda görüşlerini belirttiler. Ama biz en iyi çözümün siyasi çözüm olduğunun altını çizdik. Siyasi çözüm için de anlamlı sonuç getirici müzakerelerin başlaması gerekiyor. Şu anda, rejimin oyalama stratejilerini de artık sonlandırmamız gerekiyor. Gerçek anlamda geçiş hükümeti ve anayasa, seçimler, bu aşamaya doğru Suriye'nin gitmesi lazım. Başta da söylediğim gibi bunlar yapılırken, DAEŞ gibi terör örgütleriyle de devam edilmesi gerekiyor."
Mevlüt Çavuşoğlu, rejimin yine kimyasal silah saldırısı düzenleme olasılığına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Bizim de elimizdeki bilgilere göre, rejimin elinde halen bu kapasite var. Kimyasal silah kullanma kapasitesi var. Daha önce rejim 2013'te kimyasal silah kullandıktan sonra uluslararası örgütlerin çabası olmuştu kimyasal silahların Suriye'den temizlenmesi ve rejimin elindeki tüm kimyasal silahların alınmasıyla ilgili. Öyle görünüyor ki, ya rejim burada yine dürüst davranmadı ve bu kimyasal silahların bir kısmını vermedi ya da daha sonra rejim bunu bir yerden elde etti, birileri verdi. Ya onu destekleyen ülkeler ya da gruplar, terör örgütleri rejimin yanında kim varsa
Bunlardan almış olabilir. Bu iki seçenek dışında başka seçenek yok. Ya o zaman vermedi ya da daha sonra bir şekilde bunları elde etti. Bunun tekrar kullanılmasının da engellenmesi gerekiyor. Esed rejimi gitmediği sürece tüm riskler var olduğu gibi hatta artarak devam eder. Bu da Suriye'nin geleceği için sağlıklı bir durum değil."