Romanya'nın güneyi Deveselu'daki eski Romanya hava üssünde Perşembe günü düzenlenecek törene üst düzey ABD'li yetkililerin yanı sıra NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in de katılması bekleniyor.
ABD, balistik füze savunmasında etkili olan 'Aegis' sisteminin özellikle Orta Doğu'dan gelebilecek kısa ve uzun menzilli füze saldırılarına karşı NATO'yu koruma amacında olduğunu söyledi. Rusya ise sistemi kendi güvenliğine karşı tehdit olarak görüyor.
ABD'nin 2013 yılından bu yana radar sistemine ve SM-2 füze savarlarına 800 milyon dolar harcadığı düşünülüyor.
Romanya'da aktif hale getirilecek Aegis füze savunma sisteminde SM-2 füzesavar bataryası da bulundurulacak.
NATO ve ABD'li yetkililer sistemin, 'haydut devlet' olarak adlandırılan ülkelerden atılabilecek füzelerin takibi ve önlenmesi için geliştirildiğini söylüyor. Geçmişte, bu bağlamda İran'ın adı geçse de ABD, Kuzey Kore'yi de tehdit olarak görüyordu.
Washington: Rusya'ya karşı değil
ABD, Aegis sistemini savaş gemilerinde de deniyordu. Yetkililer füze savunma kalkanının Rusya'ya karşı olmadığını da belirtti.
ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Frank Rose, Çarşamba günkü açıklamasında "Hem ABD hem de NATO, sistemin Rusya'ya karşı tasarlanmadığını ve Rusya'nın stratejik caydırıcı kabiliyetini baltalama kapasitesine sahip olmadığını açıkça ifade etti" dedi.
Rose, "Rusya defalarca ABD ve NATO savunmasının Rusya'ya karşı olduğu ve kendi stratejik nükleer caydırıcı kapasitesine bir tehdit oluşturduğu endişesini dile getirdi. Bu kesinlikle doğru değil" diye ekledi.
Moskova: Anlaşma ihlâli
Rusya Dışişleri Bakanlığı Çarşamba günkü açıklamasında sistemin nükleer kuvvetler anlaşmasını ihlal ettiği uyarısında bulundu.
Interfax haber ajansının aktardığına göre bakanlıktan yapılan açıklamada, Romanya'daki sistemin 1987'de imzalanan Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'nın ihlali olduğunu savundu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın silahların yaygınlaşması ve denetlenmesi sorunlarından sorumlu yetkili Mikhail Ulyanov "Bu karar zararlı ve yanlış çünkü stratejik istikrarı bozma kapasitesi var" dedi.
Polonya da devreye giriyor
Cuma günü de füze savunma kalkanı projesinin bir diğer aşaması da Polonya'nın Redzikowo şehrinde düzenlenecek törenle ilan edilecek. Polonya'daki Aegis füzeleri ise 2018'de aktif hale getirilecek.
Sistemin, fırlatılan bir füzeyi yeryüzü atmosferine girmeden uzayda yok etme özelliği var.
Ulyanov, sistemle beraber 'Rusya'nın çıkarlarının doğrudan etkilendiğini' söyledi ve Amerikalıların MK-41 fırlatma sistemlerinin yalnızca hava savunma füzeleri için değil güdümlü füzeler için de kullanılabileceğini belirtti.
Ulyanov, "Bizim bakış açımıza göre bu Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşmasının ihlalidir" dedi.