İran destekli Şii Husi milislerle, Devlet Başkanı ABDurabbi Mansur Hadi'ye bağlı güçler arasındaki çatışmalar nedeniyle fiili olarak bölünen Yemen'e beklenen müdahale geldi.
Hadi'nin BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdiği mektupta 'gönüllü ülkelere' askeri müdahale çağrısı yapmasının ardından Suudi arabistan liderliğindeki 10 ülke Yemen'e yönelik hava operasyonuna başladı. Önceki gece Türkiye saati ile 01.00'de başlayan operasyona "Kararlı Fırtına" ismi verildi.
Operasyonun başladığını duyuran Suudi Arabistan'ın ABD Büyükelçisi Adil el-Cubeyr, "Hadi'nin meşru hükümetini korumayı hedefliyoruz" dedi. Beyaz Saray sözcüsü Bernadette Meehan ABD Başkanı Barack Obama'nın, Yemen'e yönelik askeri operasyona dair lojistik ve istihbarat destek yetkisini verdiğini söyledi. Operasyonun ardından gözler İran'a çevrildi.
150 BİN ASKER HAZIR
Günlerdir güneydeki Yemen sınırına askeri yığınak yapan Suudi Arabistan, operasyona 100 uçakla katıldı. "Yemen'de düzenin sağlanması için kara operasyonuna da gerek duyulabileceğini belirten Riyad yönetimi ayrıca 150 bin askerini sınırda hazır bekletiyor. Hava operasyonuna Birleşik Arap Emirlikleri 30, Bahreyn 15, Kuveyt 15, Katar 10, Ürdün 6, Fas 6 ve Sudan 3 uçakla dahil oldu. Husilerin de uçaksavarlarla karşılık verdiği bildirildi. Deniz ve hava kuvvetleriyle operasyonda yer alacağını açıklayan Mısır'ın 4 savaş gemisi Süveyş Kanalı'na yöneldi. Mısırlı uydu yayını sağlayıcısı Nilesat da Husilerin kontrolündeki 4 TV kanalının yayınını durdurdu. Pakistan ise Suudi Arabistan'ın toprak bütünlüğüne karşı olası bir tehdide sert yanıt verileceğini açıkladı.
Operasyon sözcüsü Tuğgeneral Ahmed el-Asiri, "Husilere yönelik yardım koridorlarını keseceğiz" derken hava operasyonlarının ana hedefi başkent Sana ve Aden oldu. Sana'da özellikle kuzey bölgeleri vuruldu. Bölgede ayrıca Duleymi askeri hava üssü de hedefler arasındaydı. Aden'e yönelik operasyonların ardından Hadi taraftarlarının kentte bulunan ülkenin en büyük askeri hava üssü olan El Anad'ı tekrar geri aldığı öğrenildi. Operasyonlarda 25 sivilin öldüğü, 40 kişinin de yaralandığı duyuruldu. "Kararlı Fırtına" saldırıları nedeniyle Yemen hava sahası "yasaklı bölge" ilan edildi. Körfez'i kullanacak gemilerin bölgeden geçmemesi istendi.
'ORTAK ARAP GÜCÜ' OLUŞTURULACAK'
Arap Birliği,'Ortak Arap Gücü' oluşturuyor. Birlik dışişleri bakanlarının Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kentindeki toplantısının ardından açıklama yapan Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil el-Arabi, Eylül 2014'ten bu yana üzerinde çalışılan tasarının bakanlarca onaylandığını söyledi. El-Arabi, tasarıyı cumartesi günü toplanacak 26. Arap Zirvesi'nde liderlerin görüşeceğini söyledi. Tasarı, üye ülkeler ile Arap milletinin güvenliğinin doğrudan tehdit edilmesi durumunda ve terör örgütlerine karşı hızlı müdahalede 'Ortak Arap Gücü'nün kurulmasını öngörüyor.
TÜRKİYE'DEN 'HAREKÂTA DESTEK' AÇIKLAMASI
Dışişleri Bakanlığı, Ankara'ya Suudi Arabistan tarafından önceden bilgisi verilen askeri harekatı Türkiye'nin desteklediğini bildirdi. Açıklamada "Meşru Devlet Başkanı Hadi'nin talebiyle, bölge ülkelerinden oluşan bir koalisyon gücü tarafından Husilere karşı başlatılan harekatı destekliyor; bunun Yemen'deki iç savaş tehlikesini önleyeceğine inanıyoruz. Husi hareketi ve dış destekçilerini Yemen ve bölgede barışı tehdit eden davranışlarından vazgeçmeye çağırıyoruz" denildi.
TAHRAN: OPERASYON DURSUN
Suudi Arabistan liderliğindeki Arap ülkelerinin Yemen operasyonun ardından İran'dan ilk açıklama Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'ten geldi. İran ajanslarına göre Zarif, "Yemen'in egemenliğine yönelik Suudi önderliğindeki operasyon derhal durdurulmalı. Yemen'deki krizi sonlandırmak için ne gerekiyorsa yapacağız" dedi.
KRİZİN ARKASINDA, BAB EL MANDEB BOĞAZI VAR
Ocak ayında başkent Sana'yı ele geçiren İran destekli Husiler'in önceki gün Aden kentini ele geçirmesiyle iç karışıklık farklı bir boyut kazandı. Suudi Arabistan'ın müdahale etmesi olası bir "Tahran- Riyad savaşını" gündeme taşıdı. Suudi Arabistan, İran'ın Irak ve Suriye'deki varlığına karşı çıkıyor. Riyad, ABD'nin İran ile yürüttüğü nükleer müzakerelerin de sonlandırılmasını savunuyor. Yemen'deki Suud - İran çekişmelerinin esas nedeni olarak Babul Mendeb Boğazı görülüyor. Riyad, Kızıldeniz'in Hint Okyanusu'na açıldığı Boğaz'ın Husilerin eline geçmesini engellemek istiyor. Husiler, boğazın kontrolünü ele geçirdikleri takdirde, İran yönetimi Arap Yarımadası'nın batı ucundaki deniz yolunu da kontrolü altına almış olacak. Bu durumda, Suudi Arabistan'ı köşeye sıkıştıracak.