Irak'ın en önemli şehirlerinden Musul, geçtiğimiz yıl bugün beklenmedik bir şekilde IŞİD'in eline geçmişti. Şehirde bulunan Irak güvenlik güçleri kuşatmayı yapan IŞİD mensuplarına hiç direnmeden Irak Kürt Bölgesine çekilmişti.
2014 yılında 9 Haziran'ı 10 Haziran'a bağlayan gece Musul'u alan IŞİD, Ninova vilayetinin tamamını da alıp Bağdat'a 200 kilometreden daha az mesafede bulunan eski Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in doğduğu yer Tkrit'e ilerledi.
Örgüt, Tıkrit'i aldıktan sekiz ay sonra kaybetse de bölgeyi terk eden Irak kuvvetlerinin arkalarında bıraktıkları çok sayıda silahı ele geçirdi, bankalardaki yüz milyonlarca doları aldı, yüzlerce tutsağı cezaevinden çıkardı.
Sonraki dönemlerde ise Irak güçlerinin Kerkük'ü terk etmesi üzerine Kürt bölgesi Kerkük'ü aldı. Tüm bu gelişmeler Sünni bölgesinde büyük tepki toplayan Irak başbakanı Nuri El Maliki'nin başbakanlığı terk etmesine neden oldu. Ağustos 2014'te Irak'ta iktidara Haydar El İbadi yönetimindeki hükümet geldi.
2015'in Mart ayından itibaren ise ABD öncülüğünde çok sayıda ülkenin katılımıyla kurulan koalisyon hava saldırılarına başladı. Saldırılarda çok sayıda IŞİD mensubunun öldüğü belirtiliyor ancak Musul ve diğer bölgeler hala örgütün elinden alınamadı.
Bu arada Irak'ın en büyük petrol rafinerisi Beyci ise örgüt ile Irak yönetimi arasında sürekli el değiştiriyor. Rafineri şu an Irak yönetiminin elinde olsa da çevresinde çatışmalar devam ediyor.
Öte yandan Musul'u ele geçiren örgüt, ülkenin Merkez Bankasının rezervlerine el koyduktan sonra dünyanın en zengin silahlı örgütleri arasına geçmişti. Sürekli yapılan hava saldırılarına rağmen örgüte karşı gözle görülür bir başarı sağlanamaması Irak'ın geleceği ile ilgili belirsizlikler yaşanmasına neden oluyor.
MUSUL'UN BİR YILLIK FATURASI
Irak İnsan Hakları Bakanı Muhammed Mehdi el-Beyati Bağdat'taki bakanlık binasında basın toplantısı düzenledi. Beyati, IŞİD’in Musul'u ele geçirmesinin ardından, örgütün özellikle Türkmen, Hıristiyan, Şebek ve Yezidilere karşı insanlık suçu işlediğini iddia etti.
"Örgütünün ülkedeki toplumlara karşı işlediği suçları ifşa etme sorumluluğumuz var" diyen Beyati, "IŞİD Selahaddin'deki Spyker Askeri Üssü'nde bin 700 kişiyi infaz etti. Şimdiye kadar 13 toplu mezar bulundu ve 597 kişinin cesedi adli tıpa teslim edildi. 3 toplu mezar da Alem nahiyesinde bulundu. Buradan da çıkarılan 16 kişinin cesedi ilgili kuruma teslim edildi " dedi.
Beyati, IŞİD'in kontrolündeki Musul ve Enbar'daki vatandaşların içinde bulunduğu durumla ilgili sürekli bilgi aldıklarını kaydederek, örgütün Musul'daki Baduş Hapishanesi'nde 540 kişiyi etnik ve mezhep ayırımına göre infaz ettiğini öne sürdü.
Yüzlerce Sünni aşiret lideri ve mensubunun da Musul, Tikrit ve Enbar'da örgüt tarafından infaz edildiğini öne süren Beyati, bu kentlerde onlarca kişinin de kurdukları "Şeri Mahkemeler" de hapis, el kesme, taşlama ve ölüm cezasına mahkum edildiğini iddia etti.
Iraklı Bakan Beyati, IŞİD'in evleri bombalaması sırasında Klor Gazı kullandığını tespit ettiklerini dile getirerek, "Enbar, Diyala, Musul ve Tikrit'te onlarca güvenlik gücü unsurunu da idam etti. İnsanlara işkence ettirmek için özel hapishaneler inşa ettiler" diye konuştu.
Irak'taki tarihi eser ve kutsal birçok mekanın Musul ve Tikrit'te tahrip edildiğine de işaret eden Beyati, Musul'da Hristiyanlara ait 42 kilise ve Yezidilere ait 25 ibadet yerinin yerle bir edildiğini belirtti.
Beyati, Musul'da cep telefonunu ve internet kullanımının yasaklandığını da sözlerine ekleyerek, vatandaşların kendi bölgesinde dahi taşınmasına izin verilmediğini, ya da para karşılığında izin verildiğini anlattı.