Ramazana bir hafta kala iftar sofralarının vazgeçilmezi kırmızı etin fiyatları yeniden gündeme geldi. Geçen sene mayıstan bu yana yüzde 29 artan ortalama kırmızı et fiyatlarında ramazan ayı boyunca artış beklenmiyor.
Tunç, üretici için et fiyatlarının belli bir seviyeye oturduğunu ifade ederek, bu işi sürdürebilme adına belli kazanç da elde etmeye başladıklarını dile getirdi.
Yaklaşık 1 ay önce "ithalat lobisi"nin et fiyatlarını speküle etmeye çalıştığını belirten Tunç, üretici fiyatlarını yukarıya doğru tırmandırmaya çalıştıklarını, ancak birlik olmanın getirdiği avantajla üreticinin oyuna gelmediğini ifade etti.
Ramazandaki kırmızı et tüketimini karşılamak için yeterli sayıda hayvanın bulunduğunun altını çizen Tunç, "Bunun haricinde önümüz zaten Kurban Bayramı, üretici olarak fiyat artışı beklemiyoruz. Piyasada bunu speküle etmek isteyenler çıkacaktır. Bunlara hiçbir zaman prim vermedik, vermeyeceğiz" diye konuştu.
KIYMANIN FİYATININ DOĞRUSU...
Tunç, yem fiyatlarının kışın üreticilerin belini büktüğünü, ancak yazın gelmesiyle yemin çıkmaya başladığını ve hayvanların işletmelerde besi süresini tamamlama aşamasına geldiğini bildirdi.
Mevcut durumda üreticinin, hayvanını karkas olarak kilogramı 23 liraya kestirebildiğini söyleyen Tunç, "Tüketiciye kasaplar, marketler, zincir marketler çeşitli noktalarda mahalle ve bölgeye göre fiyatlandırıyorlar. Bunun doğru olanı kıymanın 30-32 lira civarında olması. Bundan yukarısı çok fazla kazanma hırsıdır. Çünkü tüketiciye 30 lira düzeyinde satış yapmasıyla satan kişi de aracı da ciddi anlamda para kazanır" ifadesini kullandı.
Tunç, ramazanda aslında et tüketiminin artmadığına işaret ederek, bu günlerde insanların misafirlerine et yemeği yedirmek istediklerini, bu yönde biraz artış olduğunu, ancak gündüz saatlerinde toplu tüketim yerlerinde, okullarda ve restoranlarda et tüketiminin çok azalarak, iftrada kullanılan et talebindeki artışı karşıladığını kaydetti.
Hatta ramazan ayında daha az et tüketildiğini belirten Tunç, "Ramazanda et tüketimi artmıyor. Bu, yanlış bilinen bir gerçek" dedi.
ET İTHALATINI KONUŞUR DURUMA GELDİK
Tunç, besilik hayvan ithalatında birçok kez düzenlemeye gidildiğine dikkati çekerek, üreticilerin bu sebeple önünü göremediğini, yurtiçinde besilik hayvan fiyatlarının yükselmesine neden olduğunu ifade etti.
Bu düzenlemelerin istikrarlı olması gerektiğinin altını çizen Tunç, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Besi ithalatını 7-8 ay önce serbest bırakmış olsalardı bugün kırmızı et fiyatlarını konuşmuyor olacaktık. Fiyatların bu derece yukarı çıkması da engellenmiş olacaktı. Besi materyallerinde ciddi anlamda sıkıntı var. İthalatta konulan şartlar sürekli değiştirildi. İthalat yapabilmek için iç piyasadan belli oranlarda yerli hayvan temin etmen gerekiyordu. Piyasada zaten besi hayvanı konusunda sıkıntı var. Bu sefer de bir mala talep çok olunca besilik hayvan fiyatları 13 lira seviyesindeydi, sonra artarak bu noktaya geldi. En kötü karar, kararsızlıktan iyidir. Besilik hayvan ithalatındaki düzenlemelerin sürekli değişiklik göstermesi 'et ithalatı' konuşur duruma gelmemize neden oldu."
BİR SENEDE NE KADAR ARTTI
Ramazan öncesinde Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki (TÜFE) maddelerin ortalama fiyatlarına bakıldığında geçen sene mayıs ayında 27 lira olan dana eti fiyatı bu sene mayısta yüzde 28,6 artışla 34,8 liraya çıktı.
Koyun etinde de aynı dönemler kıyaslandığında yüzde 8,9'luk bir fiyat artışı meydana geldi. 2014 mayısta 26,5 liradan satılan koyun etinin kilogramı bu sene mayıs ayında 29 liraya yükseldi.
En az yükseliş tavuk eti fiyatlarında görülürken, bu üründe de yüzde 2,4'lük artış gerçekleşti ve 7,4 lira oldu.
Kırmızı ete alternatif balık fiyatlarında da aynı dönemde yüzde 17,2 arttı. TÜFE'nin madde sepetinde ortalama balık fiyatları 19 lira olarak belirlendi.
2014 yılı mayıs ayında asgari ücret 846 liraydı ve bu para ile 31 kilogram dana eti alınabiliyordu. Bu sene ise 949 liralık asgari ücret ile 27 kilogram dana eti alınabiliyor.
Zincir marketlerde dana kıymanın kilogramı 33,90 - 34,99 lira, orta yağlı dana kuşbaşı etin kilogramı 32,99 - 38,99 lira , dana bifteğin kilogramı ise 44,90 - 49,90 arasında değişiyor.
2014 2015 Değişim
MADDE ADLARI Mayıs Mayıs Yüzde
Dana Eti 27,07 34,82 28,6
Koyun Eti 26,53 28,90 8,9
Tavuk Eti 7,24 7,41 2,4
Balık 16,25 19,03 17,2