Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları savaşın başlamasının ardından ilk kez Antalya'da masaya oturdu.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba’nın katıldığı kritik zirvenin ardından açıklama yaptı. Lavrov, "Müzakerelerin kağıt üstünde kalmamasını, ciddi sonuç vermesini istiyoruz. Çözüme yönelik her girişimi destekleriz" dedi. Lavrov, "Rusya Devlet Başkanı Putin ile Ukrayna cumhurbaşkanı Zelenski görüşecek mi?" sorusuna da "Başkan Putin reddetmiyor, Zelenski ile buluşabilir. Ama bu olmadan önce belirli hazırlıkların yapılması şart. Putin temaslardan asla kaçınmaz. Sadece bu temasların laf olsun diye gerçekleşmesini istemiyoruz. Bunu Kuleba ile görüştük" yanıtını verdi. Lavrov, "Diplomasi ile her şeyi çözmek istiyoruz ama Ukrayna'nın askeri varlıktan, Nazizimden arındırılması gerektiğini söyledik. Rusya Federasyonu'na yönelik açık bir tehdit var. Bu çok açık bir şekilde ortaya çıktı" ifadelerini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, tarihi zirve ile ilgili şunları söyledi:
Üçlü toplantıya Ukrayna Dışişleri Bakanı da katıldı. Görüşme Türk tarafının teklifi ile yapıldı. Sayın Erdoğan'ın sayın Putin'le yaptığı telefon görüşmesi sonucunda bu karar alınmştı. Biz her türlü temastan yanayız. Çözüme yönelik her girişimi destekleriz. Biz genel olarak Türk arkadaşlarımızın insiyatifiyle özellikle konuları ele aldık. Ve askeri birliklerimizin sivillerin zarar görmemesi için ne tür tedbir aldıklarını açıklamaya çalıştık.
Günlük olarak insani koridor açılmasını önerdik. Sivillerin tahliye olması amaçlanıyor. Rusya'daki son müzakerelerde Rus tarafı kendi mülahazalarını ayrıntılı şekilde sundu. Ukrayna tarafı da en kısa sürede cevap verebileceğini belirtti. Belarus'taki müzakerelerin kağıt üstünde kalmamasını, ciddi sonuç vermesini istiyoruz. Ukrayna krizinin topluca çözüme kavuşturulmasını istiyoruz aslında.
AVRUPA, UKRAYNA'DA ÖLÜMCÜL SİLAHLARI TEŞVİK EDİYOR
Başkumandanımız her şeyin plana göre devam ettiğini söylüyor. Ukrayna'nın silah alımını tehlikeli görüyoruz. Avrupa, Ukrayna'da ölümcül silahları teşvik ediyor. Ölümcül silahların Ukrayna'ya girmesini teşvik ediyor. Teröristler bunları sivil havacılık için tehdit oluşturmak için bunları kullanıyor. Roketatarlar bunların eline geçecek. Avrupalı meslektaşlarımıza soruyoruz: Siz burada ortaya çıkan politikayı nasıl engelleyeceksiniz? Rusya'ya yönelik tehdidi nasıl önleyeceksiniz?
DİĞER ÜLKELERE SALDIRMAYACAĞIZ
Diğer ülkelere saldırmayacağız. Ukrayna'ya da saldırmadık. Defalarca izah ettik. Burada Rusya Federasyonu'nun güvenliğine tehdit oluşturmaktadır. Uzun yıllardır açıkladı, kimse bizi dinlemedi. Pentagon biyolojik laboratuvarda yapıyor. Bunlar ilerde biyolojik silah imalatı için kullanılabilir. Bunları reddettiler. ABD, bunları derin biz gizlilik içinde gerçekleştirdi. Ukrayna'ya silah gönderebnlerin bilmesi lazım ki bunlar eylemlerinden sorumludurlar. Kiralık savaşçıları teşvik edenler bundan sorumlu olacaklar. Aşırı radikaller var.
UKRAYNA'NIN RUS ALEYHTARI DEVLETE ÇEVRİLMESİ KONUSUNDA KİMLER NE DİYOR ACABA?
Kamuoyunun ne tür manipülasyonlara konu olduğunu kendiniz açıklayın. Medyada da bir takım yayınlar gördüm, duygusal görüşler ifade ediliyor. Her durumda objektif haberler veren tarafla kimse ilgilenmiyor. Devlet başkanımız da hükümetimiz de aslında bu konular üzerinde çalışıyor. Ukrayna'nın Rus aleyhtarı devlete çevrilmesi konusunda kimler ne diyor acaba? Ukrayna, Rusya karşıtı haline dönüştürülüyor yıllardır. Batı 2000'lerin başından beri Ukrayna'nın ya Batı'yı ya da Rusya'yı seçmesini istedi. Ukrayna halkıan nasıl değerler dikte ediliyor bunu konuşmamız lazım. Ukrayna, yine de deneyin parçası oldu, Batı yanlısı bir araç haline getirilmeye çalışıldı. Günün sonunda NATO, Ukrayna'nın itifaka katılacağını ifade ettiğinde, füzeler gönderildiğinde şimdi şunları öğrendik. Biyosilah tesisleri de çalışır haldeymiş, Ukrayna ordusu ve kamuoyuna bildirilmeden üstelik. 'Lütfen güvenlik prensiplerine riayet edin' dedik. 'Bunları konuşabiliriz' dediler ama NATO konusunda taviz vermeyeceklerini ifade ettiler. Biz neden kendi güvenlik çıkarlarımızı NATO'ya göre belirleyelim. Biz eylemlerimizi meşrulaştırmakla ilgilenmiyoruz. Biz Ukrayna'nın askerileştirilmesini istemiyoruz. Ukrayna'ya gerekli sistemleri koruyarak bizim topraklarımızın hedef alınması mümkün. Burada Nazi taburları görmek istemiyoruz. Bu askerler eğitim görürken terör saldırıları için de eğitim alıyorlar. Tarafsız bir Ukrayna istiyoruz. Zelenski'nin yaklaşımından şunu anlıyoruz bu yaklaşımı anlamaya başlıyorlar.
EKONOMİK YAPTIRIMLARI DA AŞARIZ
Ekonomik yaptırımlar konusunda biz bunları da aşarız. Bu krizi de aşacağız. Ve akıl sağlığımızı temizleyeceğiz, sağlıklı bir vicdanla aşacağız. Batı dayanılabilir bir ortak değil. Elimizden gelen herşeyi yapacağız ki Batı'ya bağlı kalmayalım.
Biz her zaman görüşmekten yanayız ama burada katmadeğer olmalı. Ukrayna liderleri sadece görüşmek için görüşmeyi tercih ediyor. Burada amaçları net değil, elle tutulur karar alıyor gibi yapmak. Minsk anlaşmaları sürerken Zelenski 'Haydi bir daha buluşalım' dedi. Kendisine kararların uygulanmadığını hatırlattık, onlar 'Yine buluşalım' dediler, 'Paris anlaşmasını uygulayacağız' dediler. Böyle sorunun özünü değiştirip dış etkileri konuşmak usulü ile Normandiya formatının genişletilmesini istediler. 'İngiltere, Türkiye katılsın' dediler.
PUTİN İLE ZELENSKİ GÖRÜŞECEK Mİ?
Başkan Putin reddetmiyor, Zelenski ile buluşabilir. Ama bu olmadan önce belirli hazırlıkların yapılması şart. Putin temaslardan asla kaçınmaz. Sadece bu temasların laf olsun diye gerçekleşmesini istemiyoruz. Bunu Kuleba ile görüştük. Önerilerimiz Ukrayna tarafına ulaştı, spesifik yanıt vermeye söz verdiler.
PENTAGON'UN ONLARCA BİYOKİMYA LABORATUVAR KURDUĞU BİLGİSİ ÇOK İLGİNÇ
Burada öğrendiğimiz bilgiler Pentagon'un onlarca biyokimya laboratuvar kurduğu bilgisi çok ilginç. Kimyasal silahların yasaklanması anlaşmasına aykırı olarak yapılıyor. Bunları nasıl açıklayacaklarını sorduk, cevaplarını bekliyoruz. Bunlar barışçıl deneyler değil. Bunların amacı biyolojik silahlar yaratmak.
Hiçbir Batı basını çıkıp da bu sorunun dünyanın dikkatine çektik demiyorlar. Başkası ne yapar ne yapmaz bunu bilemiyoruz. Biz diplomatik yolu da izledik en son olacak ana kadar. Kendi tekliflerimizi de ilettik. Burada kıtadaki herkesin güvenlik çıkarları gözönünde tutuluyordu. 'Ukrayna konusunda ne yapacağımıza biz karar veririz' deyip tekliflerimizi reddetiler. Putin de net ifade etti, askeri harekatı neden yapmaya karar verdiğini. Biz dostane bir Ukrayna, askeri varlığı olmayan bir Ukrayna, yeni bir Nazi devleti oluşturamayacak bir Ukrayna, Rus kilisesinin yasaklanamayacağı bir Ukrayna istiyoruz. Son 8 yılda da hız kazandı bunların hepsi. Rusya dili konusunda bariz şeyler var, Ukrayna'daki bazı yasalar sebebiyle. Ukraynaca tek dil kabul edildi. Diğer diller ikinci seviyeye düşürüldü. Macaristan, Bulgaristan ve diğerleri de itiraz etti. Kiev yetkilileri istisnalar ortaya attılar. Batı sessiz kaldı buna. Batı'nın Ukrayna'dan bir şeye ihtiyacı var. Rusya'ya karşı olması. Kırım konusunda da ikiyüzlülük yapıldı. Kosova'da refernadum olmadı ama NATO orada bombalamalar yoluyla bir durum yarattı. İngiltere gibi ülkelerin amacı hep aynı oldu. Bu Rusya'ya yönelik saldırıdır. Rus çıkarına, dinine, güvenliğine yapılan bir saldırıdır. Batı karşılığını da gördük tabii ki. Bunlar ikiyüzlü karşılıklardır. Bu bize ölüm kalım savaşı içinde olduğumuzu gösteriyor.
UKRAYNA HEP MANŞET OLMAK İSTİYOR
En başta buraya gelme sebebimizi söyledim. Amacımız Belarus'taki Ukrayna ve Rusya başkanları arasındaki müzakere sürecini değiştirmek değil. Biz mevkidaşlarımızı bu görüşme öncesinde de bilgilendirdik. Buraya paralel bir müzakere için gitmiyoruz dedik. Ukrayna tarafı bunu istiyor olabilir. Onlar yeni formatlar ortaya çıkarmayı seviyorlar ve hep manşet olmak istiyorlar basında. Bu yüzden konumumuz böyle. Ben şaşırmadım sayın Kuleba'nın sözlerine. Zaten kimse burada ateşkes kabul etmeyecekti. Burada atılacak adımlar biliniyor. Görüşmemizin amacı insani koridorlarsa, Ukrayna tarafının ise Rusya'nın gözardı edilmesi ise, gazetecilere girişimlerimiz reddedildi demekse bu da Ukrayna diplomasisinin bir amacı.
KRİZİ ÖYLE BİR ÇÖZECEĞİZ Kİ BİR DAHA BATILI İŞ ORTAKLARINA İHTİYACIMIZ OLMAYACAK
Krizi öyle bir çözeceğiz ki bir daha Batılı iş ortaklarına ihtiyacımız olmayacak. Siyasi saldırganlığın bir parçası haline geldiler. Böyle bir duruma bir daha düşmemek için her şeyi yapacağız. Doğal gaz ve petrol konusunda burada bu mesele Batı meslektaşlarımızın vicdanına bırakılması gereken bir mesele. Biz bunları hiçbir zaman silah olarak kullanmadık. Petrol ve doğal gaz alımını durdururlarsa biz kimseyi zorlamayacağız almaları için. Biz her zaman pazarı açık tutacağız.
NÜKLEER SAVAŞIN ÇIKABİLECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM
Nükleer savaşın çıkabileceğini düşünmüyorum. Nükleer konu olayların bağlamında son yıllarda olaylar daha gerginleşti. Nükleer konuyu bu tartışmaların içine Batılı temsilciler dahil etti. Biden da kendisine soru sorulduğunda 'Yaptırımların alternatifi var mı?' dedindiğinde 'Alternatif sadece üçüncü dünya savaşı' dedi. Biz kaygılanıyoruz. Aynı konuları dönüp dolaşıp duruyorlar.
HER TÜRLÜ FOMATTA GÖRÜŞEBİLİRİZ AMA SADECE GÖRÜŞME OLMASI İÇİN YAPILMAMASI KOŞULUYLA
Son derece ciddi bir buhran var ve bunun önüne geçilmesi için insanlar gayret sarfediyorlar. Bu önerilerin, Türk ve Kazak dostlarımız bu teklifleri iyi niyetle yapmaktadır. Ukrayna tarafında yükümlülüklerden kaçma yöntemi olarak kullanılmasın istiyoruz. Mutabakat sağlanmış konular üzerinde ilerlenmesi önemli. Her türlü fomatta görüşebiliriz ama sadece görüşme olması için yapılmaması koşuluyla.
Üçüncü kez bu soru geldi. Çocuk hastanesi ile ilgili. Burada bizim cevabımızı duymak istemiyorsunuz anladığım kadarıyla. Burada çocuk hastanesi ile ilgili ilk sorunuzsa bu o zaman hiç dinlemiyorsunuz cevaplarımı demek. Tüm basın bunu manşetlerine taşıdı. 7 Mart'ta açıklama yaptık, BM Güvenlik Konseyi'nde yaptığımız açıklamada uzun süredir orada anne ve çocuk olmadığını, radikal unsurların oraya yerleştirğini, orayı askeri üsse çevirdiklerini söyledik. Buraya kendi teçhizatlarını yerleştirdiler. Tekliflerimiz ta 15 Aralık'a kadar gidiyor. O zaman 'Bir güvenlik sistemi kuralım' demiştik. 'Kimse başka bir ülkenin güvenliğini riske atarak kendi güvenliğini sağlama alamaz' dedik. 'Hiçbir örgüt böyle bir hakka sahip değil Avrupa'da' dedik. 'Kimse kimseyi domine edemez NATO'nun şu anda yaptığı gibi' dedik. Bunlar cevapta kalmasaydı da uygulansaydı memnun olurduk. Bunun yerine Stoltenberg'ten, Borrel'den bir mektup geldi, 'Müzakerelere hazırız' dendi ama bu taahhütler bireysel ülkeler tarafından imzalanmıştı. BAtılı temsilcileriniz bunu yaptı işte, diplomasiden anlayışları bu. Diplomasi ile her şeyi çözmek istiyoruz ama Ukrayna'nın askeri varlıktan, Nazizimden arındırılması gerektiğini söyledik. Rusya Federasyonu'na yönelik açık bir tehdit var. Bu çok açık bir şekilde ortaya çıktı. Bu yüzden düzgün insanlarla dürüstçe irtibat halinde olsaydık o zaman her şey çözülmüş olurdu. Burada bir ortak göremiyoruz ki dürüstçe bizimle masaya otursun. Biz bu savaşı hiç istemedik, bu savaşı bitirmek istiyoruz.
KULEBA: LAVROV'UN LİSTESİ TESLİMİYET LİSTESİ GİBİ
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba, Antalya'da düzenlenen Türkiye-Ukrayna-Rusya zirvesi sonrası kameralar karşısına geçti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ilk kez yüz yüze geldiği toplantı hakkında değerlendirmelere yapan Kuleba, 24 saatlik ateşkes çağrısı yaptıklarını ve Rusya'dan bu yönde karar beklediklerini duyurdu. Kuleba'nın açıklamasında "Lavrov'un talepleri teslimiyet listesi gibi. Ben çözüm için geldim, Lavrov ise dinlemeye gelmiş" ifadesi dikkat çekti.
Rusya-Ukrayna savaşında 15. güne girilirken Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları ilk kez Antalya'da masaya oturdu. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba’nın katıldığı kritik zirve sonrası Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba'nın konuşmasından satır başları şöyle;
"Sayın Çavuşoğlu'na çok teşekkür ediyorum. Kolay olmayanı başardı. Rusya-Ukrayna arasındaki ilk temas oldu. Hem kolay hem zor bir görüşme oldu. Ben de elimden gelenin en iyisini yaptım. Diplomatik bir çözüm bulmaya çalıştım.
LAVROV İNSANİ KORİDOR KONUSUNDA TAAHHÜT VEREMED
Mariupol'de bildiğiniz gibi havadan bombalamalar gerçekleşiyor. Bölgeler ateş altında. Bu toplantı insani bir koridorun açılması, bölgedeki sivillerin acılarının sona ermesi için gerçekleşti. Ancak maalesef Lavrov bu konuda bir taahhüt veremedi. Böyle bir konumda değildi. 24 saatlik bir ateşkes konusunu dile getirdik. Bu konuda ilerleme kaydedemedik. Rusya bu konuda karar verecek başka kişilerin olduğunu anlıyoruz.
LAVROV'UN TALEPLERİ TESLİMİYET LİSTESİ GİBİ
Lavrov'un talepleri teslimiyet listesi gibi. Ben çözüm için geldim, Lavrov ise dinlemeye gelmiş. Çabalarımızı sürdüreceğiz. Ülkedeki insani sorunların çözülmesi için çabalarımız sürecek. Eğer çözüm söz konusu olacaksa bu formatta görüşmeleri tekrar yapabiliriz. Ukrayna'daki savaşın bitirilmesi için ben bu görüşmelere devam edeceğim, sivillerin acısına son vermek için devam edeceğim.
EN ZOR DURUMDAKİ KENT MARİUPOL
Müzakereler 1.5 saat devam etti. Sayın Çavuşoğlu gerçekten çok önemli bir arabuluculukta bulundu. 2 tarafı da konuşturmaya çalıştı. Ben buraya kendi vazifelerimle geldim. Görevim insani koridor oluşturmaktır. Mariupol en zor durumdaki kentimiz.
LAVROV'UN ÇÖZÜM BULABİLECEĞİNİ UMUYORUM
Lavrov'un Rusya'da yetkili kişilerle insani koridor hakkında bir çözüm bulabileceğini umuyorum. Rusya'nın bizim çocuklarımızı düşünerek, ilaçlara ihtiyaçları olduğunu düşünerek 24 saatlik insani koridorun açılması için bir adım atacaklarını düşünüyorum. Biz şuan savaşı durduramayız çünkü Ukrayna sadece savunmada, savaşı biz başlatmadık.
RUS ORDUSUNUN YAPACAĞI EN GÜZEL ŞEY GERİ ÇEKİLMESİDİR
Bugün yapmak istediğim son şey, umudu yok etmek. Rus ordusunun ülkemizde öldürdüğü birçok kişi var. Bakan Lavrov ile bunu paylaştım. Rus ordusu girmeden önce nükleer santrallerimiz çalışıyordu. Hiçbir sıkıntı yaşamıyorduk. Daha önce santrallerde hiçbir kural ihlali de yaşanmadı. Rus ordusunun yapabileceği en güzel şey çekilmesidir, nükleer santrallerden uzaklaşmasıdır."