2004 yılında operasyonun Ümraniye Cezaevi kısmı ile ilgili 267 askeri personel hakkında dava açıldı. Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesi 3 Aralık 2019 tarihinde kararını açıklayarak dava süresince hayatını kaybetmiş olan beş sanık hakkında davanın düşürülmesine karar verdi. Kalan 262 sanıktan bazıları hakkında açılmış olan “kasten yaralama” ve “kötü muamele” suçlarından davanın zaman aşımından düşmesine karar verildi. Sanıklar, yargılandıkları faili belli olmayacak şekilde “kasten öldürme” suçundan da delil yetersizliğinden beraat etti. Dosya avukatların temyizi üzerine İstinaf Mahkemesi’ne gönderildi. İstinaf süreci ise devam ediyor.
Dava 10 yıl sonra açıldı
Bayrampaşa Cezaevi’nde yaşanan olaylarla ilgili soruşturmayı yürüten savcı Ali İhsan Demirel aradan yıllar geçmesine rağmen iddianameyi tamamlamadı. Avukatlar soruşturmayı akamete uğrattığı gerekçesiyle savcıyı HSK’ya şikâyet etti. HSK müfettişlerinin savcının görevini kötüye kullandığına dair raporu sonrası Demirel hakkında dava açıldı. Savcı 2015 yılında 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararı bozup dosyayı 5. Ceza Dairesi’ne gönderdi. Savcının yargılaması sürüyor.
Savcı Demirel 10 yıl sonra 2010 tarihinde 12 kişinin öldüğü ve 29 kişinin de ağır yaralandığı Bayrampaşa Cezaevi olayları ile ilgili ilk davayı açtı. Savcı iddianamede 39 er hakkında “Görev sınırını aşarak gayrimuayyen şekilde birden çok insanı öldürmek” suçundan 12 kez müebbet ve 29 kişiyi de “öldürmeye teşebbüs” suçundan 29 kez 9 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istedi. Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde bu askerlerin yargılaması devam ederken İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da 2015 yılında Ankara Jandarma Komando Özel Asayiş Komutanlığı’ndan operasyonda görev alan 157 jandarma hakkında görev sınırlarını aştığı gerekçesiyle 735 yıla kadar hapis istemiyle dava açtı. Birleştirilen iki dava Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sanıkların ifade alma işlemleriyle devam ediyor.
‘CEZASIZLIK SÖZ KONUSU’
Dava avukatlarından Güçlü Sevimli: “Zaman aşımı süresi suçun işlendiği tarihten itibaren başlıyor. Dosyadaki ‘adam öldürme’ suçlarının dışındaki diğer suçlar olan ‘yaralama’ ve ‘kötü muamele’ gibi suçlar ise çoktan zaman aşımına girdi bile. Bu haliyle yargılama zaman aşımına doğru gidiyor.”
Dava avukatlarından Gülizar Tuncer: “Davanın açılması olaydan 10 yıl sonra oldu. İstinaf ve Yargıtay aşamasını da içine kattığınızda 5-10 yıl daha sürecek. Savcı ‘Ceza işlemişlerdir ama kanunun emrini yerine getirmişlerdir’ diyor. Zaten zaman aşımı olmasa bile cezasızlık hali söz konusu.”
MAĞDURLAR NE DİYOR?
20 yıldır tedavimle uğraşıyorum
Bayrampaşa Cezaevi’nde çıkan olaylarda ağır şekilde yaralanan Hacer Arıkan da davaların seyrile ilgili Milliyet’e şunları söyled: “Siyasi suçlu olarak tutuklu bulunuyordum. Çok ağır yaralı atlattığım için ben öldüm ve yeniden doğdum. O zaman 34 yaşındaydım şimdi 54 yaşındayım. 20 yıldır sadece tedavilerimle uğraşıyorum. Yüzüm yandı, burnum yandı, gözkapağım yoktu, kafatasıma varıncaya kadar yandım. Ellerimi kullanamıyorum. Sağ ayağımda kısalmalar var. Almanya’ya tedavi amacıyla geldim. 10 yıldır Almanya’da yaşıyorum. Ben sanıkların ceza alacaklarını düşünmüyorum. Zaman aşımına girecek dosya.”
‘ŞARAPNEL PARÇASIYLA YAŞIYORUM’
Bayrampaşa Cezaevinde yaralanan tutuklulardan Turan Tarakçı ise o dönem 31 yaşında olduğunu şu anda 51 yaşına geldiğini belirterek “2003 yılında tahliye oldum. Sol akciğerimde hala 40-50 şarapnel parçası var onlarla yaşıyorum. Aradan 20 yıl geçti. Evliyim ve 13 yaşında bir oğlum var, sigortalı bir işte çalışıyorum. Benim hayatımda çok şey değişti ancak değişmeyen tek şey bu davalar. Bu davaya karşı ilgisizler, bir şey çıkmayacağı belli. Zaman aşımına girecek büyük ihtimalle” dedi.