Sağlık Bakanlığı, özellikle ateş, öksürük ve solunum sıkıntısı belirtilerinden biri varsa COVID-19 testi uyguluyordu. Ancak son dönemde ateş, öksürük azaldı, kas ağrısı, baş ağrısı ve koku alamama arttı. Üstelik hiç belirti göstermeyen pozitif vakalara ulaşılınca Bakanlık da test kriterlerini güncelledi.Artık boğaz, baş, kas ağrıları, tat ve koku kaybı veya ishal şikayetlerinden sadece biri bile varsa koronavirüs testi yapılacak. Bilim Kurulu üyeleri ve uzmanlar, koronavirüs hastalığına yakalananlarda değişen belirtilere göre revize edilen test ölçütlerini değerlendirdi.
KİMLERE YAPILACAK?
Sağlık Bakanlığı özellikle 'ateş, öksürük veya solunum sıkıntısı' şikâyetinden biri bile görülse COVID-19 testi uyguluyordu. Ancak son dönemde semptom olmadan ya da fa rklı semptomlar gösteren pozitif vakalara ulaşıldı. Bunun üzerine Bakanlık, test kriterlerini içeren COVID-19 Rehberi'ni güncelledi. Artık 'boğaz, baş, kas ağrıları, tat ve koku kaybı veya ishal' belirtilerinden her biri, test için yeterli sayılacak. Şimdiye kadar 'ateş, öksürük ve nefes darlığı' temel kriter alınıyordu. Güncel durumda 'ateş, öksürük veya nefes darlığı' halinde yine test yapılacak, ancak bunlardan birisi olmazsa da diğer semptomlar test sürecini başlatacak.
TAT VE KOKU YOKSA DİKKAT
Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz (Bilim Kurulu Üyesi): Artık acil servislere başvuran hastalarda ateş, öksürük, solunum sıkıntısı, boğaz ağrısı, baş ağrısı, kas-eklem ağrıları, tat-koku alma kaybı veya ishal, güncel rehbere göre COVID-19 açısından incelemeyi gerektiren belirti ve bulgulardan.
26 Mayıs'ta yayınlanan Güney Kore kaynaklı bir çalışmada, belirtisi ve temas öyküsü olmayan hastaların yüzde 2.64'ünde pozitiflik saptandı. Türkiye'de bir organize sanayi bölgesinde yapılan taramada ise bu oranın binde 3.5 olduğu açıklandı. Geçtiğimiz günlerde ülkemizdeki günlük test sayısı 58 bine yaklaştı. Bunlara tarama amacıyla yapılan testler de dahil.
MESLEK GRUBUNA GÖRE TEST
Prof. Dr. Recep Öztürk (Bilim Kurulu Üyesi): Bakanlık vaka tanımlarını sürekli güncelledi. Bu konuda büyük bir çalışma yürütüyor. Bu çalışmaya göre, test yapılacak gruplar belirlenecek. Zaten ameliyat öncesi büyük bir gruba bu testler planlanıyor. Tabii her şey verilere bağlı. Şu anda da test algoritmaları konusunda çalışma devam ediyor. Meslek gruplarına göre testi de veriler belirleyecek. Her şey günü gününe, saati saatine takip ediliyor. Bakanlığın büyük bir test kapasitesi var. Hastalar azaldıkça riskli alanlarda testler devam edecek.
HASTALARIN % 45'İ BELİRTİSİZ
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan (Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı): Şu anda dünya genelinde bulaşların yüzde 45'inin artık belirtisiz kişilerden oluştuğu ortaya çıktı. Pandemi başladığında COVID-19 hastalarının yüzde 70'inde ateş, öksürük vardı. Ama bu oran ateşte yüzde 20'lere kadar düştü. Bu nedenle Bakanlığın boğaz ağrısı, baş ağrısı, kas ağrıları, tat ve koku alma kaybı veya ishal gibi belirtileri de COVID-19 vaka tanımına alması uygun olmuş. Hatta kalp ağrıları, ciltte renk değişimleri de bu belirtilere eklenebilir.
Bakanlık iki günde 50 binin üzerinde test yaptı. 30 bini hastalık belirtileriyle başvuran ve temaslılarıyla yapılan testler, diğer 20 bin tarama amaçlı yapılan testler. Bunların içinde askere gidecek kişiler ve organize sanayi bölgelerinde çalışanlar bulunuyor. Bu kişilerin arasına sağlık çalışanları, berberler, kuaförler, şoförler, kabin görevlileri gibi riskli gruplar alınırsa belirti göstermeden hastalık taşıyan kişileri yakalamak daha kolay olur. Türkiye'de hastalığını bilmeden yaşayan 300 bin kişi olduğu düşünülüyor. İstanbul'da her 100 kişiden birinin virüs taşıdığı sanılıyor.