Spor Toto Süper Lig’de oynanan Gençlerbirliği-Kardemir Karabükspor maçının ikinci yarısına çıkamayan FIFA kokartlı hakem Cüneyt Çakır’ın hastalığının ’akciğer sönmesi’ olarak tabir edilen ’Pnömotoraks’ olduğu belirlenirken bu hastalığın özellikle en sık uzun ince yapılı 20 ila 40 yaş arası daha çok sigara içen erkeklerde görüldüğü belirtildi.
Halk arasında “Akciğer sönmesi” olarak bilinen “Pnömotorask” hastalığının; bıçaklanma, düşme, çarpma, çarpışma sert, kesici delici alet ile yaralanma, ya da künt bir travmaya maruz kalması gibi nedenlerden dolayı Akciğerinin yaralanarak sönmesi olarak adlandırıldığı kaydedildi.
Konuyla ilgili bilgiler veren Medical Park Trabzon Hastanesi Göğüs Cerrahisi uzmanı Op.Dr. Yıldıray Bekar, akciğer sönmesinin kendiliğinden ve travmatik olarak iki şekilde görüldüğünü söyledi. Bekar "Pnömotoraks, plevral boşluk olarak bilinen, 2 akciğer zarı arasında hava olması ve akciğerin sönmesi olarak bilinir. Bir düşme, çarpma ya da cerrahi müdahale olmadan gelişen pnömotorakslara ‘spontan pnömotoraks’ denir. Akciğer filmi normal görünen hastalarda saptanan, pnömotoraksa ‘primer spontan pnömotoraks’, Akciğer filminde akciğer dokusunun hastalıklı olduğu görülen hastalarda gelişen pnömotoraksa ise ‘sekonder spontan pnömotoraks’ adı verilir” dedi.
Primer pnömotoraks görülme sıklığının yılda yüz binde 9 olduğunu kaydeden Dr. Bekar, “Herhangi bir akciğer rahatsızlığı görülmeyen hastalarda, yeni ortaya çıkan ve daha sonra yapılan tetkiklerde bir akciğer hastalığı (amfizem, bül, kitle, kist gibi) izlenirse ve bu patolojinin pnömotoraks oluşturma olasılığı bulunuyorsa, hastalık ‘sekonder spontan pnömotoraks’ olarak adlandırılır. Primer pnömotoraks görülme sıklığı : Yılda 100 binde 9’ dur. En sık uzun ince yapılı 20 ila 40 yaş arası daha çok sigara içen erkeklerde görülür. Bayanlarda 5’te 1 oranında daha az görülür. Sekonder Spontan Pnömotorakslı hastaların yüzde 60’ında neden kronik obstrüktüf akciğer hastalığı ’KOAH’tır. Ayrıca astıma, interstisyel akciğer hastalıkları, tüberküloz, akciğer kanseri, akciğer infarktları ve pnömoni de pnömotoraksa neden olur" diye konuştu.
Akciğer sönmesinin düşme, bıçaklanma, çarpma gibi travmalara bağlı olabileceğine dikkat çeken Dr. Bekar, “Hastanın Bıçaklanma, düşme, çarpma, çarpışma gibi karşıdan gelen sert, kesici delici bir alet ile yaralanma, ya da künt bir travmaya maruz kalması ile Akciğerinin yaralanarak sönmesi olarak adlandırılır. Belirtilerinden en sık başvuru nedeni; bıçak saplanır gibi göğüs ağrısı veya nefes darlığıdır ve çoğu hastada ani başlangıçlıdır. Hastaların çoğu hekime başvurmalarına neden olan ani ağrı ya da nefes darlığından önce geçen aylar içinde zaman zaman oluşan ve geçen ani batıcı ağrıları tarif eder. Bazen de hastalar gece uykularından şiddetli bir göğüs ağrısı ile uyanabilirler ve bunu genelde Kalp hastalığı gibi değerlendirirler. Çekilen Basit bir Akciğer filmi ile teşhis doğrulanabilir. Nadir olarak, pnömotoraksların yüzde 2’si kadarı spontan ‘hemopnömotoraks’ olabilir. Bu Bilgisayarlı Toraks Tomografisi, tanımada kullanılabilecek en etkin görüntüleme yöntemidir. Ayrıca, altta yatan hastalığı aydınlatmak açısından faydalıdır. Nüks eden ya da çifttaraflı pnömotorakslı (aynı anda ya da farklı zamanlarda oluşan) hastalarda da Akciğer Tomografisi oldukça yararlı ve hızlı teşhis konulmasını sağlar. Primer spontan pnömotorakslı Genç hastalar, hemen her zaman tek akciğerin tamamen sönmesini tolere ederler. Ancak, egzersiz toleransı çok azalır ve egzersizde, bazen 1 kat merdiven çıkarken ya da acil servisin içinde filme giderken dahi hipotansiyon gelişebilir. Buna hareket ederken aniden artabilen ağrı da eklendiğinde, bazı genç hastalarda hipotansif şok ile karşılaşılabilir” şeklinde konuştu.
Tedavi konusunda bilgi veren Dr. Bekar, “Pnömotoraks oranı yüzde 10 ve altında ise; hasta gözlemde tutularak ve burundan oksijen verilerek tedavi edilebilir. Pnömotoraks oranı yüzde 20’den fazla olan hastalarda mutlaka cerrahi tedavi önerilir” diye konuştu.