Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ferda Özdemir, yoğun teknoloji kullanımının özellikle omurga sağlığı üzerinde yarattığı olumsuz etkilere giderek daha sık rastlandığını belirterek bu konuda alınabilecek önlemler hakkında bilgiler verdi.
Kas-iskelet sistemi hastalıkları tırmanışta
Omurganın sağlıklı olabilmesi için, dört fizyolojik eğriliğinin (boyunda lordoz, sırtta kifoz, belde lordoz, kuyruk sokumunda kifoz) dengeli bir diziliş göstermesi gerekiyor. Düzgün bir duruş (postür), bu eğrilikleri dengede tutmak anlamına geliyor. “Oysa teknoloji bağımlılığı ve çalışma ortamındaki artan stres yükü kas-iskelet sistemi hastalıklarının daha çok görülmesine neden oluyor” diyen Prof. Dr. Ferda Özdemir, teknolojik ürünlerin yoğun kullanımı sonucu daha az kullanılan kasların giderek zayıfladığına ve bunun da eklemlere binen yükü artırdığına dikkat çekiyor. Ayrıca bilgisayar gibi ürünlerin kullanımında uzun süre oturuluyor olması düzgün duruşu bozuyor ve omurgaya binen yükü dengesiz hale getiriyor. Buna bağlı olarak ortaya çıkan ilk belirti ise “ağrı”.
İstenmeyen haberci: Ağrı
Aşırı teknolojik ürün kullanımı kaynaklı ağrı, problem nerede ise o bölgeden belli belirsiz aralıklarla geliyor veya bedenin zorlanması ve uzun yürüyüşlerin ardından kendini gösteriyor. Bir süre sonra sıklığı artan ve şiddetlenen ağrı, kollara veya ayaklara doğru yayılma gösteriyor. İlerleyen durumlarda buna, karıncalanma, yanma, batma ve kuvvet kaybı da ekleniyor. Altı aydan uzun süren, belli aralıklarla bacaklarda veya kollarda hissedilen ve geçmeyen ağrılar, omurgada kireçlenme ve fıtığın habercisi kabul ediliyor.
Risk faktörlerini ortadan kaldırmak şart
Omurgasında bu hastalıkların teşhisi konulan hastalara, öncelikle risk faktörlerini mutlaka ortadan kaldırmak gerekiyor. Bunun yanı sıra hastaya ilaç, istirahat, fizik tedavi ve rehabilitasyon programları uygulanıyor.
Peki risk faktörleri nasıl ortadan kaldırılabilir? Özellikle masa başında çalışanların omurga sağlıkları daha yüksek tehdit altında, ancak yoğun teknoloji kullanımı yapan herkesin şu noktalara mutlaka dikkat etmesi gerekiyor:
• Fiziksel yeterlilik ve kısıtlılıklara yönelik ergonomik düzenlemeler yapın.
• Vücudunuza binen stres yükünü azaltmak için postürünüzü iyi ayarlayın.
• Anatominize uygun, ergonomik bir ofis koltuğu ve bel desteği yastığı kullanın.
• Bilgisayarınızı gözlerinizin önünde 25-30 cm mesafede ve dirsekleriniz de 85-100 derece açı yapacak şekilde kullanın.
• Diz üstü bilgisayar yerine masa üstü bilgisayar tercih edin, ekranın yükseklik ayarı boynunuza binen yükü azaltacaktır.
• Masa başında bilgisayar kullanırken saat başı en az 5 dakika hareket ederek kan dolaşımınızı artırın.
• Cep telefonu ile konuşurken boynunuzu aşağı bükmeden, dik bir pozisyonda konuşun. Aksi takdirde omurganıza başınızın ağırlığının 7-8 katı daha fazla yük yüklemiş olursunuz.
• Uzun telefon konuşmalarında mutlaka kulaklık kullanın.
• Boyun, sırt, bel ve karın kaslarını güçlendiren, ayrıca omurga kaslarını gevşeten egzersizler uygulayın.
• Kısa mesafeler için yürüyün, asansör yerine merdiven çıkın.
• Gelişme çağındaki çocukların teknoloji kullanımını sınırlandırın ve onları daha çok fiziksel aktivite yapmaya yönlendirin.
• Çocuklara dik ve iki ayağın tabanı yere değecek şekilde oturmayı öğretin.
• TV ve tablet gibi ürünleri kullanırlarken bu aletlerin tam karşılarında durmalarına özen gösterin, tabii bunların kullanım süresini sınırlı tutun.
• Çocuğunuzu omurga sağlığı için çok faydalı olan yüzme sporuna yönlendirebilirsiniz.