Gümrük müşavirleri, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın, Mersin ve İstanbul Erenköy’de iki antrepoda yaşanan olumsuzlukları gerekçe göstererek Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri’nin (YGM) yetkilerini kaldırmasına tepki gösterdi. MGMD Başkanı Hüseyin Sarıdağ, bu kararla yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin zan altında bırakıldığını ve 4 bin 500 kişinin işsiz kalacağını belirtti.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Mersin’deki bir antrepoda kırmızı kaçak et, İstanbul Erenköy’deki bir antrepoda ise zehirli ayakkabı ele geçirilmesi üzerine bir tebliğle Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri’nin yetkilerine son verdi. Bakanlık, 2 Aralık 2014 tarihinde aldığı kararla YGM’nin 31 Aralık 2014 tarihine kadar sonlandırılmasını istedi. Kararı tepkiyle karşılayan gümrük müşavirleri ise ortak bir çalışma grubu oluşturularak kararın yeniden gözden geçirilmesini istedi.
Konuya ilişkin açıklama yapan Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği (MGMD) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Sarıdağ, özellikle 2000’li yıllarda Türkiye’nin dış ticaret hacminde gerçekleşen yüksek artışa paralel olarak dış ticaret ve gümrük işlemlerinde de önemli artışlar olduğunu anımsattı. Ancak bu olumlu gelişmeye karşın gümrük işlemlerinin doğru, etkin ve gümrük mevzuatına uygun bir biçimde yapılması konusunda gerek personel yetersizliği gerekse yetkin eleman sıkıntısı nedeniyle yeterli gelişme sağlanamadığını ve birçok zorluklarla karşılaşıldığını dile getiren Sarıdağ, yaşanan sıkıntıların ve olumsuzlukların önüne geçmek üzere Avrupa Birliği Müktesebatına uygun olarak, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 10. maddesinin Gümrük Müsteşarlığı’na verdiği yetki çerçevesinde 19 Temmuz 2008’de yürürlüğe giren Gümrük Genel Tebliği ile YGM sisteminin kurulduğunu kaydetti. Sarıdağ, sistemin kurulduğu günden bugüne kadar bir iki münferit olay ve basit usulsüzlük dışında söz konusu uygulamada herhangi bir sıkıntı yaşanmadığının, gerek gümrük müfettişlerinin çok sayıdaki raporundan gerekse Bakanlığın emriyle gümrük idarelerince yapılan stok sayımlarında çok net bir biçimde teyit edilebileceğinin altını çizdi.
“400 YGM ZAN ALTINDA BIRAKILDI VE İŞSİZ KALDI”
Gümrüklerde son dönemde yaşanan bir-iki olumsuzluğun faturasının YGM’ye kesildiğini belirten Sarıdağ, “Bu konuda hiçbir soruşturma, araştırma, kıyaslama yapılmaksızın ve kamu yararı gözetilmeksizin, Mersin ve Erenköy Gümrüğü’ne bağlı iki antrepoda yaşanan olumsuzluklar gerekçe gösterilmek ve YGM’lerin bu işlemlerde kusurlu oldukları ne idari ne de yargı kararı ile henüz kesinleşmemiş olmasına rağmen 2 Aralık 2014 tarihinde yayımlanan tebliğ ile Türkiye genelinde bulunan bin 500 adet antreponun giriş, çıkış ve tespit işlemlerini mevzuata uygun, doğruluk ve dürüstlük ilkesine göre yapan 400 Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri hem büyük bir zan altında bırakılmış hem de işsiz bırakılmışlardır” dedi.
“4 BİN 500 KİŞİ İŞSİZ KALACAK, 20 BİN KİŞİ ETKİLENECEK”
Antrepoların giriş-çıkış ve tespit işlemlerine ilişkin yetkinin geri alınmasının, YGM’lerin yüzde 90 oranında işlerinin ellerinden alınması ve bu mesleğin sona ermesi anlamına geldiğine dikkat çeken Sarıdağ, “Bu nedenle de Türkiye genelinde bu sektörde çalışan 4 bin 500 kişinin işsiz kalmasına ve işsiz kalan bu kişilerin ailelerini de dikkate aldığımızda yaklaşık 20 bin kişinin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacaktır. Ayrıca yaklaşık 6,5 yıldır bu mesleği yapan kişilere 29 gün sonra ‘hepiniz işsizsiniz’ demek hiçbir sosyal devlet yapısına ya da hukuk kuralına uygun değildir” ifadelerini kullandı.
Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin bulundukları şehirlerde sürekli vergi rekortmenleri sıralamasında yer aldıklarını ve devlete ödedikleri Kurumlar Vergisi, Gelir Vergisi, KDV ve sigorta primleri toplamının yıllık yaklaşık 100 milyon TL civarında olduğunu da dile getiren Sarıdağ, şöyle devam etti:
“Devletimiz her yıl bu gelirden mahrum kalacak ve işsizliğin had safhaya ulaştığı ülkemizde 4 bin 500 kişilik yeni bir işsiz ordusu meydana getirilmiş olacaktır. Manidar olan bir başka konu ise yaklaşık 20 bin kişinin tüm yaşamını ilgilendiren bu kararın 2 Aralık 2014 tarihinde alınıp 31 Aralık 2014 tarihine kadar sonlandırılması zorunluluğudur. Zira zarar gören kişilerin dava açıp haklarını kazanabilme süresi 29 gün ile sınırlandırılmıştır ki, bu sürede bunun yapılamayacağı çok açıktır. Bunun neticesinde YGM’lerin antrepo işleticileri ile yaptıkları tüm sözleşmelerin belirtilen tarihte düşecek olması sebebiyle tüm YGM sistemi de beraber yok olacaktır. Dava sonucunda YGM’lerin haklı olduğu ve tebliğin iptal edilmesi halinde ise büyük bir başarı ile kurulmuş olan bu sistemin tekrar kurulması ve kaybedilen hakların iadesi telafisi güç sorunlar yaratacaktır.”
“ORTAK ÇALIŞMA GRUBU OLUŞTURULSUN”
YGM’lerin kaldırılmasının bir anda bir çok meslek mensubunun iflasına neden olacağının da altını çizen Sarıdağ, şunları kaydetti:
“Sonuç olarak, tarafların, sivil toplum örgütlerinin ve kurumun denetim elemanlarının hiçbirinden görüş almaksızın, sonuçları ve kamu yararı düşünülmeksizin alınmış olan bu karar, telafisi güç sorunlar yaratarak bir çok kişi, kurum ile devletin gelir ve istihdam açısından mağduriyetine sebep olacaktır. Bu nedenlerle söz konusu tebliğin yürürlükten kaldırılması ya da geçiş sürecinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesini teminen biz Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerinin de katılacağı ortak bir çalışma grubu oluşturularak, bu çalışmalardan çıkacak sonuçlara göre hareket edilmesi ilgili kişi, kurum ve devletimiz açısından daha hayırlı olacaktır kanaatindeyiz.”