Aydın Tabip Odası Aydın’ın Sağlığını Masaya Yatırdı

Aydın Tabip Odası Yönetim Kurulu, son dönemde Aydın’da sağlık alanında yaşanan gelişmelerle ilgili olarak hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı.
Aydın Tabip Odası Yönetim Kurulu, hazırladığı “Aydın’da Sağlık Ortamı ve Aydın’ın Yeri” konulu sunumla, ? son dönemde Aydın’da sağlık alanında yaşanan gelişmeleri olarak hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı.
Aydın Tabip Odası yönetimi olarak göreve geldikleri Nisan 2014 döneminden itibaren Aydın’ın sağlık hakkı, hekimlerin mesleki hakları, Türkiye’de herkesin yaşam ve barış haklarını savunmak için mücadele ettiklerini belirten Aydın Tabip Odası Başkanı Dr. Metin Aydın, “Sağlıkta dönüşümle birlikte Türkiye’de kışkırtılmış ve hızlandırılmış bir sağlık hizmet sunumu söz konusu. Hastaların kişi başı hekime müracaatları 3 kat kadar artmış bugün itibarı ile yılda 8,2 olmuştur. Fakat Aydın iline baktığımızda bu sayının Türkiye ortalamasından daha fazla olduğunu yılda kişi başı müracaatın 9,8 olduğunu görüyoruz. Tüm Aydın ilinde bakılan hastaların yüzde 47’si Aydın merkezdeki ikinci basamak hastanelerde bakılıyor. O nedenle bu hastanelerin fiziki koşulları, tıbbi donanımları, sağlık çalışan kadroları ve bunların moral değer motivasyonları, mesleki tatmin ve çalışma koşulları çok fazla önem taşımaktadır. Fakat baktığımızda maalesef Aydın merkezdeki hastanelerin bu koşulları taşımadığını, kaliteli sağlık hizmeti vermeye uygun olmadığını, sağlık çalışanların bu zor koşullarda hizmet vermeye çalıştıklarını, karar önerilerinin dikkate alınmadığını, her şeyin hasta memnuniyeti ve işletme karlılığı odaklı yürütüldüğünü görmekteyiz. Kalıcı sağlık kuruluşu yapımı yerine ise günübirlik, ülke kaynaklarının akılcı kullanılmadığı, bir yerlere yönlendirildiği süreçleri yaşamaktayız. Aydın ilinde 2013-2014 döneminde toplam 4,5 milyon hasta muayene olmuş, bu hastalarında 1,5 milyonu acillerde muayene olmuştur. Acillerin fiziki kapasitesi tıbbi donanımları ve personel kadroları düşünüldüğünde Aydın da verilmeye çalışılan bu sağlık hizmetlerinin ancak olağan üstü veya savaş koşullarında verilen hizmetler olduğunu düşünebiliriz. Aydın ilinin sağlık alt yapısı Sağlıkta dönüşüm öncesi kötü idi ve Sağlıkta dönüşümle beraber halen kötü durumda ve artarak kötü olmaya devam etmektedir. Sağlıkta dönüşüm öncesi sağlık ocağı başına düşen nüfus Türkiye ortalamasının üstünde idi. Aile hekimliği kanunu 2004 yılında çıktı, 2005 yılında uygulamaya başlandı. Aydın ili ise 2010 yılı sonlarında Aile hekimliğine geçti. Türkiye de aile hekimliği başlanmasından 5 yıl sonra Aydın da aile hekimliği uygulamasına geçilmesinde rağmen, aile hekimliğine geçildiği ilk anda Aydın’da ASM sayısı yüzde 40 yetersiz idi ve bu yetersiz ASM’leri aile hekimleri kurmak zorunda kaldı. Bugün Aile hekimliği başlayalı 4 yıl olmasına rağmen halen Aydın ilinde ASM ihtiyacı ve alt yapı standardı giderilememiştir. Her gelen yeni uygulamalar ile ASM’ler inşaat alanına dönmüştür. Oysa Türkiye de sağlık alt yapısını tüm basamaklarda kurmakla devlet yükümlüdür. Devlet yerine getirmediği bu yükümlülüğü Aile hekimlerinin sırtına yüklemiş olup birde hekimlere bu yüklenilen görevler nedeni ile ceza bile kesebilmektedir” dedi.
AYDIN, SAĞLIKTA HAK ETTİĞİNİ ALAMIYOR
Aydın il ile ilgili sağlık istatistikleri hakkında da bilgiler veren Dr. Aydın, “Aydın, tüm bu nedenlerle bugün Türkiye’de aile hekimliğinde aile hekimi başına düşen nüfus sıralamasında en iyi iller sıralamasında ancak 31’inci sırada yer alabilmektedir. Oysa Türkiye’de 100 kişiye düşen hekim ve hemşire sayısı bakımından Aydın, Türkiye genelinde en iyi 20’inci il sırasındadır. Fakat Aydın ilinin sağlık alt yapısındaki eksiklik, sağlık çalışanların dengeli dağıtılmaması verimli kullanılmaması nedeniyle sağlık hizmet kalitesinin düşük olmasına ve sağlık verilerinin Türkiye ortalamasından daha kötü olmasına sebep olmaktadır. Bu sağlık alt yapı eksikliği ikinci basamak sağlık hizmetlerinde de mevcuttur. Aydın ili 10 bin kişiye düşen hasta yatağı bakımından Türkiye’de en iyi 30’uncu il durumundadır. 112 Acil İstasyonu başına düşen nüfus bakımından en kötü 15’inci, 112 ambulans başına düşen nüfus bakımından ise en kötü 8’inci il durumundadır. Bu sağlık alt yapıdaki eksiklikler sağlık verilerine de olumsuz yansımaktadır. Aydın ili bebek ölüm hızı bakımından en iyi 34’üncü, kaba ölüm hızı bakımından ise en kötü 27’inci il durumundadır. Aydın ili yeşil kart kayıtlarının en fazla olduğu 33’üncü il, işsizlik oranı Türkiye ortalamasından fazla, sosyal güvenlik kapsamı dışındaki kişi sayısı en fazla olan 17’inci il durumundadır. Türkiye’de 2014 yılında toplam 60 milyar TL sağlık yatırımı yapılmıştır. Bu rakamdan Aydın ilinin payına düşen rakam ise sadece 14 milyon TL’dir. Aydın iline 2012’de yapılan tüm kamu yatırımlarının miktarı 184,076 milyon TL’dir. Aydın bu kamu yatırımları sıralamasında Türkiye’de 35’inci sırada yer almıştır. Bu rakamın ise ancak yüzde 8’i sağlık için harcanmıştır. Aydın ili yine kişi başı GSYİH miktarı yönünden Türkiye ortalamasının altında pay almaktadır. Aydın ili kişi başı GSYİH sıralaması bakımından Türkiye’de 2008 yılında 8’inci sırada yer alırken 2013 yılında 21’inci il sırasına gerilemiştir. Aydın ili Türkiye gelişme hızı bakımından kendine düşen kişi başına GSYİH payı bakımından en iyi 76’ıncı il düzeyine gerilemiştir. Sağlık Bakanlığının 2005 yılı sağlık yatırımlarının illere göre dağılımına baktığımızda Aydın ilinin hiç bir sağlık yatırımı olmayan dört ilden biri olduğunu görmekteyiz. 2010 yılı Sağlık Bakanlığının Aydın ili yatırım programlarına baktığımızda Aydın ili için Aydın merkez 600 yataklı hastane, Sultanhisar Devlet Hastanesi, Karpuzlu Devlet Hastanesi, Kuyucak Entegre Hastanesi, 4 adet 112 acil istasyonu yapılmasının planlandığı görülmektedir. Oysa aradan 5 yıl geçmesine rağmen bu sağlık kuruluşların hiç birinin yapılmadığını görmekteyiz” diye konuştu.
“AYDIN TÜRKİYE ORTALAMASININ GERİSİNDE KALDI”
Sağlıkta dönüşümle birlikte kişi başı yapılan toplam sağlık harcamalarının ve Türkiye toplam sağlık harcamalarının arttığını savunan Aydın, şöyle konuştu: “Fakat yapılan bu sağlık harcamalarının içeriğine baktığımızda genel devlet sağlık harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payının giderek azaldığını oysa vatandaşın cebinden yaptığı sağlık harcamaları payının giderek arttığını görmekteyiz. Bugün Türkiye’de yapılan sağlık harcamaların kaynağına baktığımızda bunun yüzde 80 miktarının vatandaşın ödediği vergiler veya cebinden ödediği paralardan oluştuğunu görmekteyiz. Türkiye de yaşayan aileler toplam bütçelerinden ancak yüzde1,8’ini sağlık hizmetlerine harcarken Aydın ilindeki aileler toplam bütçelerinin yüzde 2,1’ini sağlık hizmetlerine harcamaktadır. Yani bu uygulamada da Aydın ili vatandaşları Türkiye geneline göre daha fazla mağdur olmaktadır. Tüm bu sağlık verilerine göre Aydın ili Türkiye ortalamasının çok gerisinde kalmaktadır. Türkiye de halkın sağlık hizmetlerinden yüzde 75 memnun olduğu iddia edilmektedir. Bu memnun iller sıralamasına baktığımızda Aydın ilinin ancak 45’inci sırada yer aldığını görmekteyiz. Türkiye de genelde mutlu olma haline baktığımızda Aydın ilinde ancak iki kişiden birinin mutlu olduğunu ve Türkiye genelinde 68’inci sırada kendine yer bulabildiğini görmekteyiz. Gelecekten umutlu olma hali sıralamasına baktığımızda yine Aydın’da ancak iki kişiden birinin gelecekten umutlu olduğunu ve Türkiye’de 64’inci sırada yer aldığını görmekteyiz. Aydın ili nüfus miktarı bakımından Türkiye’nin en büyük 20’inci ili olmasına, Türkiye’de Dünya’nın en büyük 17’inci ekonomisi olmasına rağmen Aydın ilinin hiç bir verisinin Türkiye’deki en iyi iller sıralamasında ilk 20 il arasında olmadığını, fakat pek çok sağlık ve milli gelirden pay alma adına en kötü ilk 10 il arasında olduğunu görmekteyiz. Aydın Tabip Odası olarak tüm yerel ve genel yöneticilerden Aydın ilinin bu kötü kaderinin değiştirilmesi konusunda daha fazla çaba, gayret göstermeye ve tüm kesimlerle beraber işbirliği içinde çalışmaya davet ediyoruz”