Emel'in kalbi burs stresine dayanamadı

 Milli eğitim Bakanlığı (MEB) bursu ile Kanada'da doktora yapan Emel Aslan Çon (29), geçirdiği kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi. Evli olan Çon'un başarılı olmasına rağmen okuduğu programın uzun olması nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB)son yönetmelik değişiklikleri ile tazminat ödemekle karşı karşıya kalacağı için strese girip onlarca tweet attığı ve yurtdışında eğitim gören burslu öğrencilerin başlattığı kampanyalara destek verdiği ortaya çıktı.
Çon'un eğitim gördüğü Guelph Üniversitesi'nde yas ilan edilerek bayraklar yarıya indirildi. Çon için bugün üniversite kampüsünde cenaze töreni düzenlenecek. Çon'un cuma günü İstanbul'da toprağa verileceği öğrenildi.
Burs stresi mi?
MEB New York Eğitim Ataşeliği "Guelph Üniversitesi’nde doktorasını yapmakta iken geçirdiği kalp krizi sebebiyle hayatını kaybeden öğrencimiz Çon'a Allah’tan rahmet yakınlarına ve arkadaşlarına sabırlar dileriz. Başımız sağolsun" mesajını paylaştı.
Çon'un daha önce Milliyet yazarı Abbas Güçlü'nün de Milliyet Gazetesi'nde gündeme getirdiği YLSY bursu kapsamında yurtdışında öğrenim gören öğrenci ve akademisyenlerin yaşadığı sorunlara ilişkin kapmanyalara destek verdiği, onlarca tweet atarak kendi sorununu da dile getirdiği ortaya çıktı. Eşi Celal Çon da kendisi gibi burslu olan Çon'un MEB tarafından bir süre önce yapılan son yönetmelik değişikliğinden sonra tazminat ödeme durumu ile karşı karşıya olan öğrenciler arasında yer aldığı ve bu duruma sosyal medyadan tepki gösterdiği öğrenildi. Çon'un doktorasını belirlenen sürede tamamlayamadığı ancak bunun nedeninin başarısızlığı değil, öğrenim gördüğü programın doktora süresinin MEB tarafından belirlenen öğrenim süresinden uzun olmasından kaynaklandığı belirtildi.


Facebook'taki son mesaj

Emel Aslan Çon'un Facebook'ta paylaştığı son mesajında şu ifadeler yer aldı:

"Bu soru aklıma 2 yıl evvel gelmiş ve eski Ataşe İbrahim Bey'e sormuştum. Ölüm (intihar gibi kişiden kaynaklı veya doğal ölüm) durumunda borç otomatik olarak siliniyor demişti bana. Yani kalkıp da ölmüş adamın (ne şekilde olursa olsun) ailesinden, kefillerinden bu borcu sormazlar demişti. Cenazenin Türkiye'ye götürülmesi de MEB'e ait. Akıl yitimi, hafıza yitimi gibi istisnai sağlık durumlarında da (tazminata düşüyor olsanız dahi okulunuza kesinlikle devam edemeyeceğinizi gerektiren durumlar) borç siliniyor.

Vefat halinde borç ortadan kalkıyor

Yurtdışında MEB bursu ile eğitim alan öğrenciler, "Türk Öğrencilerin Yabancı Ülkelerde Öğrenimleri Hakkında Yönetmelik"e tabiler. Yönetmelikte ekim ayında yapılan değişiklikle, 657 sayılı Yasa'da, "Mecburi hizmet karşılığı yurtdışına gönderilenlerden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, borcunun tamamını ödemeden veya mecburi hizmetini tamamlamadan vefat edenlerin borç yükümlülükleri ortadan kalkar. Buna bağlı olarak, borçlunun kendisi, mirasçıları ve kefilleri hakkında her türlü borç yükümlülükleri ortadan kaldırılır ve her türlü borç takibi işlemlerine son verilir" ifadesi yer alıyor.
‘Sen değil biz yenildik’
Çon'un ölümü sosyal medyada tepkilere neden oldu:
Erdem Akbaş: Eğer kalbin son zamanlarda yaşanan burs ortamındaki gergin olaylara yenik düştüyse veya bunların %1 etkisi bile varsa söylenecek çok şey kalmadı demektir. Aslında sen değil, biz yenik düştük hayata bu durumda.
"@meb_basin Emel stressten kalbine yenik dustu. Daha ne kadar #ylsysorunlari ni gormezden geleceksiniz?"
Doktora öğrencisi tezi bırakıp #ylsysorunlari'nı yazmaz.

Abbas Güçlü yazmıştı

Milliyet Yazarı Abbas Güçlü 27 ve 28 Ocak 2015 tarihli yazılarında bu öğrencilerin durumunu dile getirmişti:
MEB, geçtiğimiz aylarda kanun yönetmeliğinde bir değişikliğe gitti. Yapılan değişiklikle özel durumları olanlar hariç, lisansüstü eğitimde süre kısıtlamasına giden MEB, yüksek lisansını 2 yılda, doktorasını 4 yılda tamamlayamayan adayların tazminata düşürülmesi, öğrenim masraflarını faizleriyle birlikte ödemeleri kararını aldı.
Ancak program kapsamında, okumakta olduğu üniversitenin doktora programı süresi, MEB'in belirlediği süreden uzun olan öğrenciler de bulunuyordu. Son değişiklikle bu öğrenciler, doktora derecelerini almış ve başarıyla yurda dönmüş olsalar dahi tazminat ödemek zorunda kaldılar.
Kanada'da Guelph Üniversitesi’nde Moleküler biyoloji alanında doktora yapan Emel Aslan Çon da doktorasını MEB tarafından belirlenen süre içinde tamamlayamamış çalışmalarına devam etmekteydi. Çon'un öğrenim gördüğü programın doktora süresi, MEB tarafından belirlenen öğrenim süresinden uzundu.”
MEB’den cevap
Milli Eğitim Bakanlığı, Güçlü'nun yazısından sonra şu açıklama yayınlamıştı: "Öğrenimlerini uygun dereceyle tamamlamayanlar, mevzuata aykırı hareketlerden dolayı öğrencilikle ilişiği kesilenler, Bakanlığımız tarafından kendisi için yapılmış bütün masrafları, masrafın yapıldığı para cinsinden ödemeyi, Türk Lirası cinsinden yapılmış harcamaları yüzde 50 fazlası ve yasal faiziyle birlikte ödemek zorundalar.”