Doğu Garajı’nda Çarşi Kültürü Yaşanacak

Antalya’ya yapılması planlanan Doğu Garajı ve Nekropol Alanı Projesi’nin tanıtım toplantısı ASAT binası Meclis Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, Doğu Garajı’nı çarşı kültürünün yaşandığı bir merkez haline getireceklerini söyledi.
“DOĞU GARAJI’NI CAZİBE MERKEZİ HALİNE GETİRECEĞİZ”
Doğu Garajı için çok hızlı bir çalışmayı ortaya koyduklarını ifade eden Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, “Doğu Garajı Projesi bizim başlattığımız hatta Mimarlar Odası ile bir yarışma projesi ile elde ettiğimiz bir çalışma idi. Bu alanda ihalesini yapmak sureti ile adımlarımızı atmış ve neticelendirmek için gayretlerimizi ortaya koymuştuk. Ancak bildiğiniz gibi görev süremizin tamamlanması ile birlikte maalesef işe başlanmamış projede bıraktığımız yerde kaldı. Burada önemli bir hususu sizinle paylaşmak isterim. Biz burada Antalya’nın geleneksel Pazar ve çarşı kültürünü yaşatmaya yönelik bir proje ortaya koyuyor iken inşaat çalışmalarına başladığımızda çok farklı bir tablo ile karşılaştık. Kazı çalışmalarına başladığımızda bir arkadaşımız beni arayarak başkanım biz kazdıkça mezar çıkıyor. Alanın özellikle belli bir alanından tarihi mezarlar ortaya çıkıyor. Ben tabi derhal Doğu Garajı’nda bulunan inşaat alanına söylenilen konuda ki incelemeleri de kendim yerinde yapmak sureti ile orada ki manzarayı gördüğümde sevindim. Çünkü biz Antalya’ya yeni bir cazibe merkezi kazandırmak için ortaya koyduğumuz bir projede karşımıza binlerce yıl ötesinden bize miras kalan bir tarihi mezarlık bir megapol adeta capcanlı bir şekilde duruyor. Birçok iskelet ve mezar ve o gün o heyecanla yaptığım ilk açıklamayla o gün şunları söylemiştim. Burada petrol bulmuş kadar sevindim. Çünkü biz zaten Doğu Garajı’na cazibe kazandırmaya çalışıyorken o alanda böylesine bir megapol alanın çıkması bir anda Doğu Garajı’nın cazibesini çok daha fazla artıracaktı. Beklide projeyi tamamlayacak olmamıza rağmen burada Kültür Turizm Bakanlığımız ve Müze Müdürlüğümüze bu kazı çalışmalarını arkeologlarımızın nezaretinde sürdürmeye yönelik bir çalışmayı doğal olarak başlattık. Ve o dönemde çok iyi hatırlıyorum. Adeta ellerinde suluboya fırçaları ile orada ki arkeologlarımız bu alanda titiz bir çalışma yaptılar. Orada bulunan tarihi eserleri de müze bölümü kapsamında korumaya aldılar. İnşallah bu projeyi hayata geçirdiğimizde birebir orijinal kopyalarını bu alanda hep birlikte Müze Müdürlüğümüzün nezaretinde sergilemeye başlayacağız. Orjinali de müze müdürümüz kontrolü altında korunacak veya yeniden sergilenecek” dedi.
“MEGAPOL SAYESİNDE ANTALYA TARİHİ 2 BİN YILDAN 3 BİN YILA GELDİ”
Megapolun başka bir gerçeği daha yansıttığını dile getiren Başkan Menderes Türel, Antalya’nın tarihinin 3 bin yıllık olduğuna vurgu yaptı. Başkan Türel, “Biz Antalya tarihi ile ilgili konuşmaya başladığımızda 2 binlik Antalya tarihi diye konuşmalarımıza başlardık. Antalya’nın tarihinin 2 bin yıl öncesinden başladığı hem tarihçi ve hem bilim adamlarımız hem de Antalyalılar tarafından dile getirilmekte idi. Ancak burada yapılan kazı çalışmaları da bir gerçek daha ortaya çıktı. Bu tarihi mezarlıktaki eserler 3 bin yıllık bir tarihe sahip. Yani bir anlamda bu megapol sayesinde Antalya tarihi 2 bin yıldan 3 bin yıla geldi. Anadolu’da birçok şehrimize baktığımızda 6 bin yıllık tarihlerden bahsederiz. Hatta 12 bin yıllık tarihlerden bahsedilir. Biz Antalya tarihini hep 2 bin yıl diye ifade ediyorken artık bu çalışma neticesinde Antalya tarihi bin yıl daha geriye gitti. 3 bin yıllık tarihi olan bir şehir üzerinde yaşadığımızı bu vesile ile öğrenmiş olduk. Kazı çalışmaları çok büyük bir hassasiyetle tamamlandığında yan tarafta bulunan çarşı kültürünü yaşatacağımız projeye de tam başlamak üzere iken süremiz tamamladığında bu çalışma ihalesi yapılmış olmasına rağmen maalesef devam ettirilmedi. Gerekçelerini bilmediğim için burada bir şey söylemek istemiyorum. Ama bu alan tarihi bir mezarlık olmasına rağmen yok üniversite yapılacak yok farklı amaçla kullanılacak gibi birtakım kamuoyu gündemini gereksiz işgal eden tartışmalar ile adeta kaderine terk edildi” şeklinde konuştu.
“ESKİ MEYDAN ESNAFINI GERİ GETİRECEĞİZ”
Göreve geldiklerinde 2004-2009 yılları arasında başlattıkları projeye yeniden hayat vermek ve yeniden canlandırmak için kolları sıvadıklarını sözlerine ekleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel şunları söyledi:
“Bu projeyi yarışma projesi olarak elde edilen değerli mimar kardeşlerimiz ile yeniden masaya oturduk ve projeyi Antalya’ya nasıl kazandıracağımız konusunda yeniden Mimarlar Odası başkanımız ve belediyede ki proje ekibinde ki arkadaşlarımız ANET ve ANTEPE Genel Müdürümüz ve ilgili arkadaşlarımız ile gereken çalışmaları yaptık. Bir proje tarihi gerekiyordu. Tarihi bir mezarlık alan içerisinde var. Biz yine tarihi geleneksel çarşı kültürümüzü ve burada ki esnafımızı geçmişte Meydan esnafımızı geri getirmek sureti ile bu çarşı kültürümüzü burada yaşatmaya yönelik fikirlerimizi ortaya koyarak projemizin son detaylarını oluşturduk. 10 senelik çalışmanın sonuna gelmiş bulunuyoruz. İhalesini de yapmak sureti ile adımlar attık. Nisan ayı içerisinde uygulama projelerinin tamamlanması yönünde söz almak sureti ile bu çalışmaları hızlı şekilde uygulama projelerini tamamlama yönünde gayret ediyoruz. Megapol ile ilgili kazı çalışmaları bitmiş. Bir alan proje vardı. Detay proje noktasına gelmişti. Bunu çok hızlı bir şekilde inşaat noktasına taşıyabildik. Bu çalışma ile ilgili ihale hazırlıklarımızı sürdürdük. 20 Şubat tarihinde tarihi mezarlık ile ilgili bölümü inşaat ile ilgili ihalesi yapılıyor. Mart ayı içerisinde en geç nisan ayı içerisinde megapol alnında inşaat çalışmalarımızı başlatmayı düşünüyoruz. İhale süreçlerinde olası bir itiraz zaman gecikmesine vesile olabiliyor. Olası bir farklı tebligatta yapılan uygulama zaman kaybına sebep olabiliyor. Bir ihale süreci ile haziran ayı gibi çarşı alanında da inşaat çalışmalarımıza başlayacağız. Burada bizim zamanımızda kendi rızası ile taşınan esnafımızın ne olacağı hususu. Biz o zamanda söyledik. Bugün de söylüyoruz. Şükürler olsun siyasette verdiğimiz sözü yerine getirme noktasında büyük bir hassasiyet gösterip bunu gerçekleştirmeyi başaran bir arkadaşınız olarak burada geçmişte verdiğimiz sözlerin arkasındayız. Esnafımızı burada ki çarşı inşaatı tamamlandığında geriye taşıyacağız. Geçmişteki Doğu Garajı Çarşı esnafının ilkel ortamda ki ticareti artık çok daha modern çağdaş bir görünüme kavuşacak. Meydan da geçici süre devam etmekte olan çarşı projesi hakikaten çağdaşlıktan uzak bir proje. Modern ve çağdaş görünüm içerisinde eşdeğer alan yapma söz konusu değil. Bunu esnafımız ile de paylaştık. Esnafımızın da bu konuda itirazları söz konusu değil. Arkadaşlarımıza cazibeli hale gelen doğu garajında onları eski yerlerine taşıyarak ticaret imkânını sağlamaya çalışacağız.
“700 ARAÇLIK OTOPARK”
Projeyle birlikte yer altında 700 araçlık bir otobüs otoparkı da dâhil olmak üzere bir otopark alanın olduğunu belirten Başkan Türel, “Yer altı otopark alanı ortaya çıkarıyoruz ki bölgenin en büyük kapasiteli otopark alanlarından biri olacak. Otobüs kapasitesi aşağı yukarı 25 otobüs kapasitelidir. Pazar yeri ve festival çarşısı için dükkânlarımız olacak. Geleneksel halk pazarı kültürümüzü çarşı kültürümüzü yaşatan bir alan anlayışı ile burada yerli yabancı turistlerimiz ile aynı zamanda Antalyalılara da hizmet veren bir anlayışı ortaya koyacağız. Proje içerisinde mağazalar restoranlar söz konusu. Konservatuarı’mız Muratpaşa Cami karşısında en üstte sıkışık bir alanda hizmet vermekte. Yapılan çalışmalar için yeterli bir alan değil. Konservaturımızı da bu çarşının hem bir yaşam canlılığı sağlaması adına çarşının en üst katına taşıyacağız. Burada faaliyetlerini sürdürmesini sağlayacağız. Büyükşehir Belediye tiyatromuzu da benzeri bir çalışma imkânına bu alanda kavuşturacağız. 700 kişilik de bir konser ve tiyatro salonu hizmet verecek” dedi.
Sosyal alanların da proje kapsamında olacağını dile getiren Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel sözlerini şöyle tamamladı:
“Antalya’ya tam merkezinde Antalya’ya değer katacak bir projeyi yeniden kazandırıyor olmanın heyecanı içerisindeyiz. Biz ne söz verdiysek yerine getiriyoruz. Demiştik ki Doğu Garajı yeniden çarşı kültürümüzün yaşadığı bir alan haline getireceğiz demiştik. Kent merkezine turist girecek. O turist bu dükkâna girecek diye de bir iddia söylemiştik. Kent merkezinin bir çekim ve merkezi haline getirmezseniz turist kent merkezine gelmekten itina eder. Ama oralarda projeler ile turistin cazibesine yönelik birtakım projeler ortaya çıkarırsanız o zaman turisti otellere bağlasınız durmaz. Ve o turist o dükkana girer. Doğu Garı yanında tarihi Balbey Mahallesi adeta eski bir taşınmaz ve pırlanta değerine kavuşması için çalışmalarımız olacak demiştik. Bununla ilgili geçtiğimiz hafta içerisinde tarihi Balbey’i kentsel yenileme alanı ilan edilmesine yönelik Bakanlar Kurulu alınması yönünde Şehircilik Bakanlığı vasıtası ile müracaat ettik. Antalya’da Doğu Garajı, Balbey, Cumhuriyet Meydanı ve Kaleiçi çevresi cephe giydirme çalışmasını tamamladığımızda Tophane Çarşısı’nın yarım kalan düzenleştirilmesi ile beraber Kaleiçi’nde de yat limanı ile taçlanan önemli yatlara ev sahipliği yapabilecek bir alan dönüştürülmesi ve Kaleiçi’nde sosyal kültürel yaşam alanını da artırarak kent merkezinde Büyükşehir Belediye hizmet binasını de bu sene içerisinde yarım kalan alanı taşınması sureti ile kent çekirdeğin de cazibe alanı haline getireceğiz. Bunları gerçekleştirmenin heyecanı ile karşınıza geliyoruz.”
Konuşmanın ardından soru yönelten bir gazetecinin Halk Pazarı ve Festival Çarşısı ile ilgili yaptığınız açıklamada aynı alanı tekrar vermeyeceğiz dediniz. Projede 190 yer gözüküyor, şu anda Festival Çarşısı ve Halk Pazarı esnafı 350 kişi. O dengeyi nasıl sağlayacaksınız” sorusuna Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, “Bizim adımız Adalet ve Kalkınma işimiz önce adalet ile başlıyor. Bizde adaletin terazisi şaşmaz. O yüzden herkese adaletli dağıtımı yaparız. Alan olarak aynı yer olmasa da değer olarak üç katı ağırlığında yer vereceğiz. Bir önceki değerinden misli misli fazla olacak” diye cevapladı.
“VATANDAŞLAR VE TURİSTLER İÇİN EŞİ BULUNMAZ BİR ALAN”
Yapılacak alanın vatandaşlar ve turistler için eşi bulunmaz bir alan olacağını dile getiren proje mimarı Emre Erkal, “Konservatuar bizim için müthiş değerli bir şey haline geldi, çünkü konservatuar haftanın her gününde eğitim veren bir kurum olduğu için sürekli bir öğrencinin, ders verenlerin meraklıların, izleyicinin takip ettiği bir program getirecek. Oraya gelmesini sağlayacak insan adedi de az değil, orayı bir konser salonuyla zenginleştirmek gerekiyor, daha nitelikli hale getirmek gerekiyor. Turist otobüsleri meselesi ilginç bir konu, turistleri Cumhuriyet Meydanı’ndan toplayan araçlar ikiye bölünecek. Bir kısmı Doğu Garajı’nda yer alacak. Kentin içerisinde iki noktada gayet stratejik düzgün bir şekilde düzenlenmiş olacak. Bu otobüsü kullananlar, tiyatro izlemeye gelenler, Nekropol alanını merak edenler için eşi bulunmaz bir adres” dedi.
“ÇIKAN ARKEOLOJİK DEĞERLER PROJEYİ ZENGİNLEŞTİRDİ”
2005 yılındaki yarışmayı kazandıklarını ve aradan geçen zaman içerisinde arkeolojik değerlerin ortaya çıkmasıyla projenin zenginleştiğini ifade eden proje mimarı Emre Erkal, “Amacımız küçük ticareti buraya yerleştirmek ve onlara uygun bir tesis oluşturmak. Modern birkaç mağaza, balık restoranları, yeme içme tesisleri bulunacak birkaç tane. Turist otobüsleri için Kalekapısı’ndaki ne benzer tesis olacak. Bu da şehir trafiğini oldukça rahatlatacak. Pazar yeri ve Festival Çarşısı’ndaki dükkan adedi 190-200 civarında olmasını planlıyoruz. Otopark alanına toplam 25 otobüs de dahil olmak üzere 700 araç kapasitesi olacak. Bizim bu proje de öncülüğümüz geleneksel pazarı yaşatmak” dedi.