Türkiye'ye piyango vurdu!
Ham petrolün varil fiyatı, dün 4 yıl sonra ilk defa 80 doların altına geriledi. Petrol fiyatlarında son 4.5 ayda yaşanan düşüş yüzde 30'a ulaştı. Petroldeki düşüş, ekonomisi emtiaya bağlı olan Rusya ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelere olumsuz yansırken, Türkiye için ise 'satın alınabilecek' yeni bir hikâyenin yazılmasına neden oldu. Petrol fiyatlarındaki düşüşün cari açık ile enflasyonu düşürecek olması, sermaye piyasalarına olan ilginin son dönemde artmasına neden oldu. Societe Generale, dün yayınladığı analizde petrol fiyatlarındaki düşüşten en fazla etkilenecek ülkenin Türkiye olduğuna dikkat çekti. Analizde, petroldeki düşüşün Türkiye ekonomisine bir yılda yüzde 1'in üzerinde katkı sağlayacağı belirtildi. Uluslararası Enerji Ajansı Başekonomisti Fatih Birol de, petrol fiyatlarındaki düşüşten Türkiye'ye 1-2 yıl soluk aldıracağını söyledi.
CARİ AÇIK AZALACAK
Petrol fiyatındaki her 1 dolarlık değişim, Türkiye'nin enerji maliyetlerini yaklaşık 400 milyon dolar etkiliyor. Petrolde yaşanan 35 dolarlık düşüş, Türkiye'nin yıllık enerji maliyetini 14 milyar dolar azaltacak. Petroldeki her 10 dolarlık düşüş, cari açığı da 5.6 milyar dolar azaltıyor. Petrol fiyatlarının bu seviyede kalırsa cari açığın milli gelire oranı yüzde 3.9'a inecek. Petroldeki düşüş enflasyonu da en az 0.9 puan indirecek.
BORSA VE FAİZİ ETKİLEDİ
Petroldeki düşüşün cari açık ve enflasyonu aşağı çekmesi nedeniyle, Türkiye son dönemde gelişmekte olan ülkelerden pozitif ayrıştı. Hızlanan yabancı girişiyle borsa 1 ayın zirvesine, faiz 3.5 ayın dibine geriledi.
30 DOLARA KADAR DÜŞEBİLİR
ABD'li yatırım bankası JPMorgan, petrol fiyatlarının aralıkta varil başına 70 dolara kadar gerileyebileceğini açıkladı. Petrolle ilgili en uç senaryolardan biri Global Macro Investor'dan geldi. Kurum analistlerinden Raoul Pal, doların hareketine devam etmesi halinde petrol fiyatlarının 30-40 dolara inebileceğini ileri sürdü. 14 Temmuz 2008'de 145 dolar olan brent petrolün varil fiyatı 26 Aralık 2008'de 39 dolara kadar indi. Küresel krizin ardından global ekonomide gözlenen büyüme ile petrolün varil fiyatı 2 Mart 2012'de 126 dolara yükseldi.
Türkiye'nin enerji faturası:
50 milyar dolar
35 dolarlık düşüş enerji faturasını
14 milyar $ azalttı
% 10'luk düşüş enflasyonu
0.3 puan aşağı çekiyor
1 dolarlık düşüş enerji faturasını
400 milyon dolar azaltıyor
10 dolarlık düşüş cari açığı
5.6 milyar dolar azaltıyor
TÜRKİYE KENDİ LİGİNDE POZİTİF AYRIŞTI
Petrol ve emtia fiyatlarındaki düşüşün kalıcılık yönünde verdiği sinyallerin, gelişen ülkeler arasında geçmiş dönemden farklı bir ayrışmanın yaşanabileceği senaryosunu güçlendirdiğine işaret eden Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, "Böyle bir küresel konjonktürde, kırılgan ekonomiler olarak öne sürülen gelişen ekonomiler içinde, Türkiye ve Hindistan gerek emtia ithalatçısı olması gerekse de büyüme dinamikleri ile olumlu tarafta dikkat çekiyor" dedi. Kıvcı, petroldeki gerilemenin kalıcı olması halinde, cari açığın 40 milyar doların altına ineceğini söyledi.
HANGİ ÜLKE NASIL ETKİLENİR?
Ortadoğu
Ortadoğu ekonomisinde bir yılda yüzde 0.5 küçülmeye neden olurken, ikinci yılda bir etki hissedilmeyecek.
Rusya
Düşüş ilk yıl en çok Rusya'yı etkileyecek. Bir yılda yüzde 1.5'in üzerinde küçülmeye neden olacak. İki yılda ise ekonomiyi yüzde 0.5 büyütecek.
ABD
ABD ekonomisine bir yılda 0.5'in üzerinde katkı sağlayacak.
İngiltere
Düşüş, İngiltere ekonomisine bir yılda 0.5'in üzerinde katkı sağlayacak, iki yılda bu katkı yüzde 1 olacak.
Çin
İki yılda Çin ekonomisine yüzde 0.5'in üzerinde katkı sağlayacak. Katkı üç yıldaysa yüzde 1'i aşacak.