Enerji Bakanlığı’ndan Soma’daki Kömür Alımlarına İlişkin Açıklama

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun Soma’daki kömür alımlarına ilişkin haberlere açıklık getirdi. Kömürün yarısının çöpe gittiği iddiasının asılsız olduğu belirtilerek, "Kömürün verimi yüzde 33 değil, yıkanan kömür için yüzde 65 ve üretilen tüvenan kömür için yüzde 77’dir. Alınan düşük kalorili kömür için firmaya 3.8 milyon TL hak edişten kesilmiştir. Sözleşmeye aykırı bir durum söz konusu değildir" denildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Bakanlığa bağlı Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu’nun Soma’daki kömür alımlarına ilişkin haberler üzerine yazılı açıklama yapıldı. ’En değerli taş Soma’dan’ başlığı ile kamuoyuna duyurulan haberin anlama kabiliyeti sınırlı ya da her şeyi yanlış anlamaya meyyal bazı maksatlı kişilerin basit bir uygulamadan nasıl sonuç çıkardıklarının ve bu duruma medyayı nasıl alet ettiklerinin bir örneği olduğu belirtilen açıklamada, "Kömür madenciliğinde tüvenan (yeraltından çıkarıldığı haliyle, yıkanmamış, ayıklanmamış taş toprak karışık cevher) kömürün tamamı ekonomiye dönüşmez, yıkandıktan sonra ortaya çıkan miktar ekonomik olan miktardır. Haberde yer alan ’kömür olan kısım yüzde 33’ü aşmamıştır’ ifadesi de kesinlikle çarpıtmadır. Söz konusu Sayıştay Raporu’ndaki ifadeler ‘öneri’ niteliğinde olup, bu konularla ilgili Sayıştay Raporu’nda ’inceleme’ veya ’soruşturma’ önerisi dahi bulunmamaktadır. Sayıştay raporlarının TBMM KİT Üst Komisyonu’ndaki ibrasına yönelik görüşmeler henüz yapılmamıştır" denildi.
TKİ’nin kömür ürettirmek amacıyla yaptığı rödovans ve/veya hizmet alımı sözleşmelerinde tuvönan kömür üretimini baz aldığı belirtilen açıklamada, "Lavvara verilen kömür miktarının içinden belli bir miktarın temiz kömür olarak alınması dünyada da uygulanan modeldir. Kömür ve bütün diğer madenler topraktan çıkar, yerin altından toprağın taşın içinden çıkar, çıktıktan sonra işlem görür, bazı işlemler çıktığı yerde yapılır, bazıları gittiği yerde yapılır. Birçok işlemden geçtikten sonra sobada ısıya, santralde elektrik ya da sofrada tabak gibi enerji ve eşyaya dönüşür. Firmanın çıkardığı 2.37 milyon ton tüvenan kömürün 823 bin tonu kullanıma hazır kömür olarak direk santrallere verilmiştir. Kalan 1.55 milyon ton tüvenan yıkandıktan sonra 1.01 milyon tonu ekonomik olarak değerlendirilmiştir. Yer altı metoduyla üretilen tüvenanın yıkamadan sonraki kömür oranı yüzde 50-55 iken burada yüzde 65 verim elde edilmiştir. Toplamda üretilen 2.37 milyon ton tüvenan kömürün yaklaşık 1.8 milyon tonu ekonomiye dönüştürülmüştür. Dolayısıyla kömür üretimindeki verim yüzde 77’dir" ifadelerine yer verildi.
Ayrıca sözleşmedeki baz kalorifik değerin 2 bin 250 kalori olduğuna dikkat çekilen açıklamada, sözleşmeye göre bu değerin altında olması halinde kömürün yine de alındığı ancak sözleşmedeki oranlar dahilinde firmaya eksik ödeme yapıldığı belirtildi.
"SÖZLEŞMEYE AYKIRI BİR DURUM SÖZ KONUSU DEĞİLDİR"
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"2013 yılı üretimi olan 2.37 milyon ton kömürün içinde baz kalorifik değerin altındaki üretim için 3.2 milyon TL’lik gelir kaybı hesaplanmış ve bu kömürler için firmaya 3.8 milyon TL hak edişten kesilmiştir. Diğer taraftan haberde ileri sürüldüğü gibi ’sözleşmeye göre bin 800 kalorinin altındaki kömürün alınmaması gerekirken alındığı’ iddiası da gerçeği yansıtmamaktadır. Sözleşmeye göre bin 800-bin kalori arasındaki kömür kademeli olarak çok düşük bir fiyattan alınmakta, bin kalorinin altındaki kömüre ise herhangi bir bedel ödenmemektedir. Sonuç olarak kömürün yarısının çöpe gittiği iddiası asılsızdır. Kömürün verimi yüzde 33 değil; yıkanan kömür için yüzde 65 ve üretilen tüvenan kömür için yüzde 77’dir. Alınan düşük kalorili kömür için firmaya 3.8 milyon TL hak edişten kesilmiştir. Sözleşmeye aykırı bir durum söz konusu değildir. Bu haberler ve bir milletvekilinin ifadelerinin kamuoyunda yanlış bir algı oluşturduğunu bu vesileyle bir kez daha ifade etmek isteriz."