Fındıkta Rekolte Tartışması

2014 ürünü fındıkta, Haziran ayında çotanak sayımı şekliyle gerçekleştirilen rekolte tahminlerinde farklılığa Trabzon Ticaret Borsası (TTB) Meclis Başkanı Mehmet Cirav tepki gösterdi.
Mehmet Cirav, 7 yıl öncesine kadar yıllık rekolte tahminlerinin sektörle ilgili kuruluşlar tarafından ayrı ayrı ve büyük farklılık gösterecek şekilde yapıldığını, bunun da piyasada kaosa ve spekülasyonlara sebep olduğunu söyledi. Cirav "Bu nedenle tüm kuruluşlar anlaşarak Tarım Bakanlığı'nın başkanlığında tek komisyon oluşturulmasına ve bu komisyona her kesimin bir üye vererek Haziran ayında çotanak sayımı şekliyle tahmini rekolte belirlenmesine başlanmıştı. Ancak bu komisyonun son yıllarda yaptığı tespitlerle gerçekleşen rakam arasında büyük farklılıklar oluşmaya başlayınca eski sorunlar yine ortaya çıktı" dedi.
Bu yıl fındıkta tarihi bir üretim beklendiğini ancak Mart ayının sonunda yaşanan don hadisesi ile işin tersine döndüğünü ifade eden Cirav “Fındığa yüksek kesimlerden başlamak üzere hasar verdi. Ancak, bu hasar bazı çevrelerin ifade ettiği gibi 204'deki don hadisesi kadar etkili olmadı. Buna rağmen rekolte tespiti için Tarım Bakanlığı'nın başkanlığında illerde ayrı ayrı görevlendirilen komisyonlar çotanak sayımı şekliyle Haziran da rekolteleri tespit edip açıkladılar. 2014 rekoltesini de 411 bin ton olarak beyan ettiler. Fiskobirlik 430 bin, ihracatçılar 514 bin diyorlar. Biz 600 bin tona yaklaşacak diyoruz. Bu rakamlar ister istemez spekülasyonlara sebep oluyor. Üreticiyi yüksek fiyat beklentisine sokuyor" diye konuştu.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın geçen yıl 542 bin ton olarak açıkladığı rekolte de büyük bir yanılgı yaşandığını vurgulayan Mehmet Cirav "Ama gerçekleşen rakamlar neredeyse 670 bin tonu buldu. Arada 130 bin tonluk bir fark var. Rekolte tahminlerinde yüzde 20-25 gibi bir yanılma olmaz. Olsa olsa yüzde 1-3 arasında olur. Haziran ayında fındık dalda net olarak bellidir.Yanılgının az olacağı şekilde detaylı inceleme ve tarama ile tahmin yapılmalıdır" şeklinde konuştu.
Düşük rekolte tahmin ve açıklamalarına itibar edilmemesi gerektiğini, Türkiye'nin zaten 2013'de olduğu gibi 300 bin ton iç fındığa tekabül eden 600 bin ton kabuklu fındığı ihraç edebildiğini, 100 bin tonu aşkın fındığın da iç piyasada tüketilebildiğini hatırlatan Mehmet Cirav, "Yani artık 600 bin tonluk üretim talebi karşılamıyor. Üstelik stoklar da boş. Bu durumda şimdide bir rakam söylemek doğru değil ama fiyatlar düşmez. Sonuçta zaten fiyatlar piyasadaki arz talebe göre oluşacaktır" ifadelerini kullandı.
Oltan Gıda'nın İtalyan Ferrero firmasına satışını da değerlendiren Cirav "Bu satış piyasayı olumsuz etkilemez. Hatta olumlu etkiler. Ferrero dünyada fındığı en çok alıp, sanayi de kullanan şirket. Yabancıların fındık piyasasına daha çok girmesi lazım. Bu durum hem fındık üretimini, hem pazarlamasını, hem fındık kalitesini olumlu düzeyde etkileyecektir. Fındığın yüzde 8'inin üretildiği Trabzon'a da böyle bir firmanın yatırım yapması kazançtır’ dedi.