Fındıkta Yaşlanma Tartışması

Fındıkta 1. standart bölge olan Doğu Karadeniz Bölgesi’nde fındık bahçelerinin yaşlandığı ve veriminin düştüğü şeklindeki tezlere Ordu Ticaret Borsası farklı bir bakış açısıyla yaklaştı.
Borsa tarafından hazırlanan rapora göre, fındık bahçelerinin yaşlandığına ilişkinbilimsel metodlar uygulanarak tespit edilmiş bir tablo olmadığı belirtiliyor.
Ordu Ticaret Borsası tarafından hazırlanan rapora göre, fındık üretiminde geleneksel sayılacak yöntemlerle, standartize olmamış kriterlerle ve göreceli usüllerle stratejik öneme sahip konularda görüş belirtmenin büyük zararlar vereceğine dikkat çekilerek, bilimsel bakış açısının öne çıkartılması gerektiği kaydedildi.
“FINDIĞIN YAŞI NASIL TESPİT EDİLİYOR?”
Raporda, fındık bahçelerinin yaşlandığı ve buna da bağlı olarak verimliliğin düştüğü yönündeki tezlere karşı bazı soruların ön plana çıktığı belirtilen raporda, şu soruların sorulabileceğine dikkat çekildi:
“- Fındık bahçelerinin yaşlandığı veya verimliliğinin düştüğü şeklindeki görüşlere dayanak olan değişken sebepler nedir? Bu değişken faktörlerin değişimi ve verimliliğe yansıması bir skala ile tespit edilmiş midir?
- Fındık ocağının veya dalının yaşı hangi bilimsel metotlarla tespit edilmektedir?
- Bir fındık ocağı hangi yıldan sonra yaşlanmaya başlar?Azalan Verimler Kanunu hangi yaştayken negatifi işaretlemeye başlar?
- Fındık ocağı için en verimli olduğu şartlar ve yaş aralığı bilimsel olarak izlenmiş ve kaydı tutulmuş mudur?
- En verimli olduğu evreyle, şu anda birim alanda elde edilen verim nedir?Bu süreç bir skalayla izlenmiş midir? Şayet izlenmişse, şu anda verimin düşük olduğu ya da düşme eğiliminde olduğu hangi bilimsel dayanakla açıklanmaktadır?"
İTALYAN FINDIK ÖRNEĞİ
"- Verim düşüklüğünde fındık ocaklarının yaşlanması değil de bilinçsiz tarım teknikleri ve buna bağlı olarak toprak kalitesinin bozulmuş olması, küresel ısınma olarak tabir edilen iklim değişikliklerinin etkisi olamaz mı? Böyle olmadığı bilimsel metodlarla tespit edilmiş midir?
- Fındık Araştırma İstasyonu, Fiskobirlik ya da bölgedeki üniversitelerin örnek bahçeleri var mıdır? Bu bahçelerde verimliliği etkileyen faktörler izlenmiş ve seyri kayıt altına alınmış mıdır?
- Dünyanın diğer fındık üretici ülkelerine, özellikle İtalya’ya bakıldığında yüz yıllık fındık ağaçlarında dekara 200-250 kg fındık alındığını görüyoruz. Bu da göstermektedir ki, sadece yaş olayı verimlilikte ana etken değildir. Bunun böyle olduğu ya da olmadığı hususunda bilimsel bir çalışma mevcut mudur?”
“BİLİMSEL SONUÇLAR ORTADA YOK”
Raporun son bölümünde ise, şu görüşlere yer verildi: “Konu bilimsel temellere oturtulduktan sonra fındık bahçelerinin yaşlanmış olduğu ve verimliliğinin de bu nedenle düşmüş olduğu kanaatine varılırsa, bahçelerin gençleşmesi adına özel teşviklerin ve desteklerin verilmesi gündeme alınmasında yarar vardır. Bahçelerin sökülmesi ve yeniden dikimiyle, verim çağına gelene kadar ortaya çıkacak gelir kaybının bilimsel esaslarla tespiti ile bu alanda devlet desteği sağlanmalıdır.”