Şekersiz Şeker Gibi Bir Hayat İçin
Acıbadem Eskişehir Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Burcu Aydemir, diyabeti, diyabetin yol açtığı hastalıkları ve bunlardan korunma yollarını anlattı.
14 Kasım Diyabet Günü’nün ilk kez 1991 yılında Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından düzenlendiğini ve her yıl binlerce diyabetle ilgilenen sağlık çalışanını ve milyonlarca hastayı ve hasta yakınını karşılıklı etkileşim içinde birleştirmeyi amaçladığını kaydeden Dr. Burcu Aydemir, diyabetin zarar verdiği organlar ile komplikasyonlarından korunma yollarını anlattı. Aydemir Diyabeti; “Diabetes Mellitus; sıklıkla yalnızca diyabet olarak adlandırılan, genellikle kalıtımsal ve çevresel etkenlerin birleşimi ile oluşan ve kan glukoz seviyesinin aşırı derecede yükselmesiyle (hiperglisemi) sonuçlanan metabolik bir bozukluktur” şeklinde tanımladı.
BÖBREK NAKLİ GEREKEBİLİYOR
Uzun bir süre kan şekerinin yüksek olmasının, büyük ve küçük damarları ve sinirleri tahrip ettiğini kaydeden Aydemir, “Tahribat hangi organda ise ona ait sorunlar görülür. ’Kardiyovasküler Hastalık’, diyabetli kişilerde kalp hastalığı ya da inme riski 2-5 kat daha fazladır. ’Retinopati’ (Gözlerin hasar görmesi) yetişkinlerdeki körlük ve görme bozukluğunun önde gelen sebebidir. 15 yıl boyunca diyabetik olan, şekeri kontrolsüz kişilerin yüzde 2’si kör olurken, yüzde 10’unda ağır görme bozukluğu gelişir. ’Nefropati’ (Böbreklerin hasar görmesi), diyabetli kişiler için büyük bir tehdittir. Kontrolsüz tip 1 diyabetli kişilerin yüzde 40’ında 50 yaşına geldiklerinde diyaliz ve böbrek nakli gerektirebilecek, ağır böbrek hastalığı gelişebilir. ’Nöropati’ (Sinirlerin hasar görmesi), diyabetik sinir hastalığı, bacaklarda ve ayaklarda his kaybına yol açabilir ve bu da ayak yarası ve bacak kesilmesi ile (amputasyon) sonuçlanabilir. ’Cinsel Sorunlar’, diyabetik sinir hastalığı ayrıca iktidarsızlığa ve impotansa (cinsel güçsüzlük) yol açabilir. Bu durum hem kadın hem de erkek için geçerlidir. Bu nedenle üroloji ve kadın hastalıkları muayenelerinde kişiler diyabet hastası olduğu bilgisini doktorla paylaşmalıdırlar.
SADECE ŞEKER KONTROLÜ YETERLİ DEĞİL
Diyabetin yol açtığı komplikasyonları önlemenin mümkün olduğunu belirten Dr. Aydemir, yapılması gerekenleri şöyle özetledi:
“Hasta kan şekerini düzenli olarak ölçmelidir. Düzenli ve sağlıklı beslenme önemlidir. Haftada en az 5 gün, 30 dakikalık aktivite yapılması diyabet tedavisinde mucizelere sebep olabilir. İdeal kilonuza ulaşmaya çalışın. İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde ve saatlerde kullanın. Yan etki veya hipoglisemi olduğunda doktorunuza danışın. Diyabette komplikasyonları önlemek için sadece şekerin kontrolü yeterli değildir. Kan basıncı ve kolesterolün belli sınırlarda tutulması özellikle kalp-damar hastalıklarını önleyebilir. Ağız bakımına özen gösterin. Yılda en az 2 kere diş hekimine muayene olun. En az yılda bir göz arkası ve ayak muayenesi ve idrarda albümin ölçümü yaptırın. Diyabet ve sigara çok tehlikeli bir ikilidir. Sigaranın diyabet komplikasyonlarını arttırdığı bilinmektedir. Özellikle kalp krizi, felç, böbrek hastalığı ve sinir tutulumu sigara ile artmaktadır. Bu nedenle hemen sigarayı bırakmak için bir önlem alın. Ayak bakımını günlük yapmaya özen gösterin. Her yıl grip aşısı olun. Zatürre aşısı için doktorunuza danışın.”