Van’da ‘türkiye-iran Forumu’
Türkiye-İran Sektörel ve Finansal Derinleşme Forumu Van’da başladı.
Bir otelde düzenlenen foruma İran İslam Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçisi Alireza Bikdeli, Van Valisi Aydın Nezih Doğan, Hoy Valisi Dr. Hosein Seivani, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, İran iş adamları ve akademisyenler katıldı.
Forumun açılış konuşmasını yapan Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) Başkan Yardımcısı Büyükelçi Murat Bilhan’dan sonra İran İslam Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçisi Alireza Bikdeli kürsüye çıktı.
Komşular arasındaki ilişkilerin kalıcı olmasının kalkınmanın önemli bir sırrı olduğunu ifade eden Bikdeli, “İran ve Türkiye, coğrafyada önemli komşulardır. Dünyanın bütün bölgeleriyle ilişki içindedir. İki ülke Müslüman olup geçmişe yönelik büyük bir kültüre sahipler. İki ülke kapasiteleri seviyesinde iş birliği içinde olurlarsa kesinlikle büyük bir rol oynayacaklardır uluslararası siyasette. Bunun için kesinlikle kapsayıcı bir ilişki göstermek istiyoruz. İran ve Türkiye ilişkilerinde aynı anda 3 söylem mevcut olmuştur. Rekabete dayalı söylemler vardır. İki ülke arasındaki güvenin şekillenmesi ve derin iş birliklerinin oluşması için gerekli güveni etkilemektedir. Bu sizin medeniyetinize dayanmaktadır. Türkiye’de AK Parti ile bu söylem büyümek için büyük fırsat elde etti, aynı zamanda küçük bir fidan gibi büyümesi rekabet ve karşıtlık söylemlerinin altında kaldı. Yabancı odaklar kesinlikle bu söyleme karşı çıkanlardır. Yaptırımlara rağmen iki ülke arasındaki ilişkilerde gelişmeler oldu ve son zamanlarda kurumsallaştı. İki ülke arasındaki ilişkiler halkların ilişkileri asla unutulmayacaktır. Halklarımız birbirini daha iyi tanıdı. Binlerce firma Türkiye’de faaliyet göstermektedir. 10 milyondan fazla İran vatandaşı Türkiye’yi yakından tanıyor ve geliyor. 5 bin İranlı öğrenci Türkiye’de eğitim görüyor ve derinden bağ kurdular. İran’ın Türkiye ekonomisindeki payı resmi rakamların çok daha ötesindedir. Bu gibi büyümeler devam ettikçe Türk öğrencileri, şirketleri, iş adamları İran’a gittikleri takdirde halkların arasındaki bağlantı tam anlamıyla kurulacaktır ve etkileşim için gerekli altyapı oluşacaktır” dedi.
AK Parti Van Milletvekili Mustafa Bilici ise, 2015 yılı sonu itibarıyla 30 milyar dolarlık hedef konulduğunu ve buna ulaşılmasını umduklarını belirtti. Bilici, “Yakın bölgemizde sınırlarımızda büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Bölgede iki büyük güç olan Türkiye ve İran’ın dostluğu bölgeye de huzur getirecektir. Zaten sömürgeci devletler tarafından sınırı belirlenmeyen tek sınırımız Türkiye-İran sınırıdır. Uzun yıllara dayanan bir dostluğumuz var. Van, tarih boyunca Türkiye-İran arasında ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerde kilit rol oynamıştır. Van’ın İran’la toplam 290 kilometre sınırı var. Buna rağmen Van’ın Türkiye ile İran arasındaki ilişkilerinde pastadan hak ettiği payı alamadığı kanısındayız. Bu avantajlardan yararlanmak amacıyla Gümrük Ticaret Bölge Müdürlüğü kurduk. Sonrasında Van ile Kapıköy arasında 120 kilometre demiryolu ağını yeniledik. Türkiye ile İran’da vatandaşlarımızın beklentileri vardır. Van’da İran Konsolosluğunun açılması konusu var. İnşallah Van’da konsolosluk açılır. Gelincik Sınır Kapısı var. Onun açılması İran ve Türkiye’deki sınır illerine, ilçelerine önemli katkılar sağlayacaktır. Sınır ticaretinin geliştirilmesi gerekiyor. Sınır kapısının faal hale getirilmesi ve serbest bölgenin sağlanması gibi beklentilerimiz var” şeklinde konuştu.
Van Valisi Aydın Nezih Doğan ise, toplantının ilk ve son olmayacağını belirterek, “Bundan sonra da karşılıklı olarak toplantılarımız devam edecektir. Herkesin fikirlerini açıklıkla dile getirmesi için bu yöntemle bir toplantıyı yapmayı planladık. 30 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için küçük sorunların ortadan kaldırılması gerekiyor. Ekonomik gelişmişliğin devam ettirilmesi için küçük sorunların bu toplantıda ortaya konularak çözülmesi gerekiyor. Sınır ticaretini yeterince değerlendiremiyoruz. Çok emek veren ciddi bir çalışma yürütüldü” ifadelerini kullandı.
Forum yapılan oturumlarla devam etti.